Covid-19: Những bí mật kinh hoàng chưa từng hé lộ sau 5 năm hoành hành?

Kể từ khi đại dịch Covid-19 lần đầu tiên bùng phát tại Vũ Hán, Trung Quốc vào cuối năm 2019. Đến nay, sau 5 năm, nhiều câu hỏi quan trọng về virus và bệnh Covid-19 vẫn chưa có lời giải đáp rõ ràng.

Một trong những câu hỏi lớn nhất mà các nhà khoa học vẫn chưa thể giải đáp là nguồn gốc chính xác của virus SARS-CoV-2. Được phát hiện lần đầu tiên tại Vũ Hán, Trung Quốc vào cuối năm 2019, virus này nhanh chóng gây ra một đại dịch toàn cầu. Tuy nhiên, dù có rất nhiều nghiên cứu và giả thuyết về nguồn gốc của virus, câu trả lời vẫn còn mơ hồ.

Một trong những giả thuyết phổ biến nhất là virus SARS-CoV-2 có thể xuất phát từ loài dơi, tương tự như nhiều virus họ corona khác. Các loài dơi được cho là mang trong mình các virus corona có khả năng lây nhiễm cho người, và nhiều nhà khoa học tin rằng virus này đã lây lan sang một loài động vật trung gian trước khi truyền sang người. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng cụ thể nào xác nhận giả thuyết này.

Thêm vào đó, đã có những đồn đoán rằng virus có thể đã rò rỉ từ một phòng thí nghiệm tại Vũ Hán, nơi nghiên cứu về virus corona được thực hiện. Tuy nhiên, giả thuyết này cũng thiếu bằng chứng vững chắc, và nhiều chuyên gia cho rằng việc virus xuất hiện tự nhiên có khả năng cao hơn.

Dù thế nào, việc xác định nguồn gốc của virus không chỉ quan trọng trong việc hiểu rõ hơn về sự phát triển của đại dịch mà còn giúp ngăn ngừa các bệnh truyền nhiễm trong tương lai. Tuy nhiên, cho đến nay, nguồn gốc chính xác của SARS-CoV-2 vẫn là một câu hỏi chưa có lời giải đáp.

Một câu hỏi khác mà rất nhiều người quan tâm là: Số ca không qua khỏi chính xác do Covid-19 là bao nhiêu? Mặc dù Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã công bố con số hơn 7 triệu ca không qua khỏi toàn cầu, nhiều chuyên gia và tổ chức y tế khác lại ước tính rằng con số thực tế có thể cao hơn gấp ba lần.

Theo một ước tính từ các nghiên cứu gần đây, tổng số ca không qua khỏi có thể lên tới 20 triệu người, bao gồm những ca không qua khỏi trực tiếp do Covid-19 và những ca không qua khỏi liên quan đến đại dịch, chẳng hạn như các ca không qua khỏi gián tiếp do hệ thống y tế bị quá tải hoặc những điều kiện y tế chưa được điều trị đúng mức.

Vấn đề này càng trở nên phức tạp khi nhiều quốc gia không thể báo cáo chính xác số ca không qua khỏi, đặc biệt là trong những giai đoạn dịch bệnh nghiêm trọng. Thêm vào đó, việc xác định nguyên nhân không qua khỏi trong bối cảnh đại dịch cũng không hề đơn giản, bởi nhiều trường hợp không qua khỏi có thể bị ghi nhận là do các bệnh lý khác, trong khi Covid-19 có thể là yếu tố đóng vai trò chính trong việc làm suy yếu sức khỏe bệnh nhân.

Hiện tại, nhóm người cao tuổi vẫn tiếp tục là đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ Covid-19. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), trong mùa đông năm 2023, những người trên 75 tuổi chiếm một nửa số ca nhập viện và không qua khỏi do Covid-19. Tuy nhiên, số liệu chính xác về không qua khỏi vẫn còn là một ẩn số và là một trong những thách thức lớn mà cộng đồng khoa học cần giải quyết.

Vaccine Covid-19 đã trở thành một trong những câu chuyện thành công hiếm hoi trong cuộc chiến chống lại đại dịch. Nhờ vào những nỗ lực phát triển nhanh chóng, các vaccine chống Covid-19 đã được ra mắt chỉ sau gần một năm khi virus được xác định. Đến nay, đã có hàng chục loại vaccine được phê duyệt và tiêm chủng cho hàng tỷ người trên toàn cầu.

Tính đến 2021, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính đã có hơn 13 tỷ liều vaccine được tiêm trên toàn cầu. Các loại vaccine nổi bật nhất bao gồm vaccine mRNA như Pfizer-BioNTech và Moderna, vaccine vector như AstraZeneca và Johnson & Johnson, và vaccine protein tái tổ hợp như Novavax. Các vaccine này đã giúp giảm thiểu số ca nhiễm và không qua khỏi, đồng thời giúp đưa thế giới quay lại trạng thái gần như bình thường.

Tuy nhiên, sự phát triển và phê duyệt vaccine không phải là điểm dừng. Như với vaccine cúm, vaccine Covid-19 cần được cập nhật định kỳ để đối phó với các biến thể mới của virus. Các nghiên cứu đang tiếp tục tiến hành để phát triển những thế hệ vaccine tiếp theo, hy vọng sẽ giúp ngăn ngừa nhiễm trùng tốt hơn và kéo dài hiệu quả bảo vệ.

Với sự tiến hóa liên tục của virus, các biến thể mới của SARS-CoV-2 đã xuất hiện và gây ra những thách thức không nhỏ trong việc kiểm soát đại dịch. Các biến thể chính như Alpha, Beta, Gamma, Delta và Omicron đã lần lượt thay thế nhau trở thành các chủng virus chiếm ưu thế ở các quốc gia khác nhau.

Biến thể Delta, xuất hiện vào giữa năm 2021, đã gây lo ngại lớn vì tỷ lệ nhập viện cao gấp đôi so với các biến thể trước đó. Tuy nhiên, kể từ đó, các biến thể phụ của Omicron đã tiếp quản và hiện tại biến thể XEC của Omicron chiếm ưu thế tại Mỹ, chiếm khoảng 45% các ca nhiễm mới.

Dù các vaccine hiện tại vẫn có hiệu quả chống lại các biến thể này, các chuyên gia y tế vẫn khuyến cáo tiếp tục tiêm các mũi tăng cường để duy trì khả năng bảo vệ. Các biến thể mới cũng thúc đẩy các nỗ lực phát triển vaccine mới và cải tiến các phương pháp điều trị.

Một trong những điều bí ẩn và gây lo ngại nhất là hiện tượng "Covid-19 kéo dài" (long Covid), khi hàng triệu người sau khi khỏi bệnh vẫn phải đối mặt với các triệu chứng kéo dài, như mệt mỏi, sương mù não, đau khớp, vấn đề tim mạch và các vấn đề sức khỏe khác. Các triệu chứng này có thể kéo dài từ vài tháng đến nhiều năm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

Mặc dù đã có một số nghiên cứu về nguyên nhân gây ra tình trạng Covid-19 kéo dài, nhưng hiện tại, lý do chính xác vẫn chưa được tìm ra. Một giả thuyết là tàn dư của virus có thể vẫn tồn tại trong cơ thể của một số bệnh nhân, gây ra các triệu chứng dai dẳng. Các nghiên cứu khác lại cho rằng hệ miễn dịch của một số người có thể phản ứng quá mức với virus, dẫn đến các tình trạng viêm mãn tính.

Covid-19 kéo dài là một vấn đề y tế toàn cầu cần được nghiên cứu sâu hơn. Các nhà khoa học hy vọng rằng các phương pháp điều trị hiệu quả sẽ sớm được phát triển để giúp những người mắc phải phục hồi hoàn toàn.

Sau 5 năm đối mặt với đại dịch, thế giới đã học được rất nhiều về Covid-19, nhưng vẫn còn rất nhiều câu hỏi chưa được giải đáp. Việc tìm ra nguồn gốc của virus, xác định số ca không qua khỏi chính xác, phát triển các vaccine hiệu quả hơn, hiểu rõ về các biến thể và lý giải hiện tượng Covid-19 kéo dài đều là những nhiệm vụ quan trọng mà cộng đồng khoa học cần tiếp tục giải quyết. Trong khi chúng ta vẫn đang đối mặt với những câu hỏi này, một điều chắc chắn là sự kiên cường và hợp tác toàn cầu sẽ giúp chúng ta vượt qua thách thức và tiến đến một tương lai tươi sáng hơn.

Virus HMPV "xâm nhập" Ấn Độ, nguy cơ bùng phát toàn cầu? Khang Trần16:03:22 06/01/2025Những lo ngại về một cuộc khủng hoảng y tế mới đang gia tăng. Khởi phát từ Trung Quốc, HMPV đã lan sang Ấn Độ, khiến các nhà chức trách phải gấp rút triển khai các biện pháp ứng phó.