Rợn hơn cả phim: hủ tục cắt 'bướm' bé gái tại Somalia, cận cảnh dụng cụ bẩn

Người đẹp Somalia gây chấn động khi tiết lộ là nạ.n nhân của tục cắt BPSD tại cuộc thi Hoa hậu Thế giới . Đáng nói hơn, cô không phải trường hợp duy nhất, mà có ít nhất 230 triệu trẻ em gái và phụ nữ từ 31 quốc gia phải trải qua nỗi đau tương tự.

Trải qua hủ tục kinh hoàng và trốn thoát khỏi những kẻ bu.ôn người, cô gái này đã dành cả cuộc đời để giúp xóa bỏ hủ tục c.ắt BPSD nữ vốn tồn tại lâu đời ở Somalia.

Theo Jama, cô gào thét trong đ.au đớn vì không được gây mê hay cho uống thuố.c giảm đau suốt quá trình đó. Cô nhớ đã xin đầy khẩn thiết nhưng những người đó không dừng lại, còn bảo cô phải tự hào về "truyền thống đó". Trong bài phát biểu, Zainab Jama cho biết khoảng 98% phụ nữ Somalia trải qua tập tục này, trong khi 2% còn lại là các bé chưa đủ tuổi thực hiện.

Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) định nghĩa FGM là tất cả thủ thuật liên quan đến việc cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ BPSD ngoài của phụ nữ, hoặc các tổn thương khác đối với cơ quan SD nữ vì lý do không liên quan đến y tế. Thủ thuật này thường được thực hiện trên các bé gái từ độ tuổi sơ sinh đến 15 tuổi.

Tục cắt âm v.ật có một lịch sử lâu đời, gắn liền với tập quán văn hóa, tín ngưỡng và kiểm soát giới tính nữ ở nhiều xã hội, đặc biệt tại châu Phi (Somalia, Sudan, Ethiopia...), Trung Đông (Yemen, Iraq, Ai Cập) và một số cộng đồng ở châu Á (Indonesia, Malaysia, Ấn Độ).

Chưa có thông tin chính xác nào về nguồn gốc của FGM. Tuy nhiên, các nhà sử học ghi nhận nó xuất hiện vào thời Ai Cập cổ đại, từ hàng ngàn năm trước. Các ghi chép về x.ác ướp cho thấy có dấu hiệu can thiệp lên bộ phận sinh d.ục nữ. Tài liệu từ thời Hy Lạp và La Mã cổ đại cũng từng đề cập đến việc cắt â.m v.ật như một hình thức kiểm soát dụ.c vọ.ng phụ nữ.

Hồi giáo hay Thiên Chúa giáo không thừa nhận FGM, nhưng nó được thực hiện ở các cộng đồng thuộc cả hai tôn giáo vì gắn liền với phong tục địa phương.

Có nhiều lý do và mục đích khác nhau cho việc thực hành FGM như duy trì tri.nh tiết trước khi kết hôn, bảo vệ sự trong sạch và đạo đức tìn.h dụ.c của các cô gái. Nó cũng được xem như dấu hiệu của sự phục tùng và vâng lời trong hôn nhân .

Một số nơi xem FGM là nghi lễ chuyển giao tuổi trưởng thành hoặc để giảm quan hệ tì.nh d.ục trước hôn nhân. Có nơi giữ niềm tin âm vật là "xấu xí" hoặc "bẩn", cắt đi vừa đảm bảo thẩm mỹ, vừa cải thiện vệ sinh và tăng khả năng thụ thai trong khi gia.o h.ợp. Ở những nơi FGM phổ biến nhất, cộng đồng có thể coi đó là điều kiện tiên quyết để kết hôn hoặc thừa kế.

Một xu hướng đáng báo động ở một số quốc gia là y tế hóa FGM. Theo đó, thủ thuật này được thực hiện bởi một nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Khoảng 1/4 người sống sót sau FGM (52 triệu phụ nữ và trẻ em gái trên toàn thế giới) chịu đựng nỗi đau dưới bàn tay của nhân viên y tế.

Theo UNFPA, ít nhất 230 triệu trẻ em gái và phụ nữ từ 31 quốc gia trên ba châu lục là nạn nh.ân của tập tục này. Mặc dù tiến độ xóa bỏ FGM đang được đẩy nhanh, trong bối cảnh dân số bùng nổ, chuyên gia ước tính có thêm 27 triệu bé gái phải chịu đựng sự xâm phạm này vào năm 2030.

Một cô gái khác tên, Ifrah Ahmed đến từ Somalia cũng từng trải qua hủ tục đáng sợ này.

Đối với Ifrah, người dành cả cuộc đời để vận động chống lại FGM và tác động lên lệnh cấm thực hiện hủ tục này tại Ireland năm 2012, bộ phim chính là cơ hội để những người sống sót sau FGM được thấu hiểu. "Tôi không muốn mọi người coi tôi là nạ.n nhân. Tôi muốn mọi người thấy tôi trao quyền cho những phụ nữ khác. Tôi muốn cho mọi người thấy rằng dù phụ nữ Somalia đã trải qua những gì, chúng ta cũng có thể mạnh mẽ vượt qua", cô nói.

Ifrah hy vọng những phụ nữ từng bị FGM sẽ xem bộ phim và cảm thấy bớt cô đơn hơn. "Thật khó để phụ nữ lên tiếng về FGM. Vì vậy, khi 2 cô gái trẻ Somalia đến gặp tôi sau khi xem bộ phim tại Edinburgh, họ ôm tôi và nói: "Ifrah, chị đã lên tiếng cho tất cả chúng em", tôi cảm thấy rất hạnh phúc và tự hào".

Phải can đảm lắm Ifrah mới có thể mở lòng với đạo diễn và biên kịch của phim, Mary McGuckia. "Thật không dễ dàng để chia sẻ câu chuyện của bạn với thế giới. Nhưng nếu nó giúp phụ nữ nhận ra đây là gì thì chúng ta nên nói đến", cô chia sẻ.

Khi đó, Ifrah bị bà giữ ch.ặt trong một túp lều nhỏ để người chú thực hiện nghi lễ được kể lại trong một cảnh bóng gió với con da.o bẩn thỉu dính đầy m.áu, tiếng la hét đau của một đứa trẻ: "Đó có thể là câu chuyện của tôi, nhưng cũng là chuyện của nhiều cô gái trẻ. Đó là những người mà tôi đang đấu tranh cho họ".

Dù là công dân Ireland nhưng Ifrah vẫn điều hành một quỹ vận động chính phủ ở Somalia để biến FGM thành bất hợp pháp. Vào năm 2018, cô đã thực hiện một bộ phim tài liệu ngắn về bé gái 10 tuổi bị chảy m.áu mũi đến ra đi sau khi bị cắt â.m vật. Bộ phim nhanh chóng lan truyền và thôi thúc các bậc phụ huynh đưa con gái đến bệnh viện kiểm tra. Tại đây, Ifrah đã tạo điều kiện để chăm sóc y tế cho các bé gái. "Trong năm ngoái, chúng tôi đã cứu 20 cô gái khỏi bị chảy m.áu, nhưng đã mất đi 7 cô bé", Ifrah chia sẻ.

Ifrah quyết tâm lên tiếng về FGM ở Somalia và điều hành các chương trình cộng đồng để giáo dục các gia đình: "Khi chỉ có phụ nữ ở trong phòng, tất cả đều đồng ý FGM là một vấn đề. Nhưng nếu chỉ có một người đàn ông ở đó thì tất cả họ đều không lên tiếng". Ifrah hy vọng rằng chính phủ Somalia sẽ ra luật để biến FGM thành tội hình sự, để các gia đình thực hiện nghi thức này phải bị truy tố.

Ifrah không nản lòng trước vấn đề mình đang phải đối mặt. Lịch sử FGM ở Somalia đã có từ hơn 400 năm và bộ phim cũng cung cấp một chút về lý do khiến những người phụ nữ tiếp tục cắt â.m v.ậ.t của con gái họ. Trong một cảnh gần cuối phim, Ifrah đã có cơ hội hỏi người bà yêu quý của mình rằng tại sao lại cắt â.m v.ậ.t cho nhiều cô gái trong nhà. Người bà trả lời: "Đây là truyền thống của chúng ta, văn hóa của chúng ta. Vào buổi sáng sau đêm tân hôn, nếu cô gái không còn tri.nh trắ.ng thì chồng sẽ đào một cái hố (bên ngoài túp lều của gia đình cô dâu) để báo hiệu cô ấy chưa bị cắt". Những cô dâu này sau đó bị từ chối, gửi trả về nhà mẹ đẻ và khiến dòng họ nh.ục nh.ã.

Somalia mang dự án 'rùng rợn' đến MW, lên án 1 hủ tục, TG sốc quá vô nhân tính Moon10:46:02 22/05/2025Mới đây Hoa hậu Ý Nhi và hơn 100 thí sinh lần lượt vừa bước vào phần thi thuyết trình về dự án nhân ái. Tại phần thi này các đại diện sẽ lần lượt trình bày về dự án mà họ đã và đang phục vụ cho cộng đồng, những đóng góp...