NSND Thanh Tuấn: Từ trai quê đến danh ca vọng cổ, U80 vẫn miệt mài truyền nghề cho thế hệ trẻ

Thảo Mai17:05 06/09/2023

 5  |  0 Thảo luận  |  Báo cáo

Theo dõi trên

NSND Thanh Tuấn là một trong những cái tên đình đám của làng nghệ thuật cải lương. Để có ánh hào quang rực rỡ như ngày hôm nay, NSND Thanh Tuấn đã trải qua không ít thăng trầm và thử thách.

Chàng trai đất Quảng mê ca cổ

Nghệ sĩ Thanh Tuấn tên thật là Nguyễn Thanh Liêm, sinh năm 1950 tại Đức Phổ, Quảng Ngãi. Vùng đất miền Trung nổi tiếng với điệu bài chòi, tuồng... nhưng nhà Thanh Liêm cứ mở radio là nghe cải lương suốt, rồi người bà con nhà đối diện có cái máy hát đĩa cứ bật hoài mấy tuồng có nghệ sĩ Út Bạch Lan, Út Trà Ôn, Thành Được. Nghe riết, cậu bé đam mê mẩn.

NSND Thanh Tuấn: Từ trai quê đến danh ca vọng cổ, U80 vẫn miệt mài truyền nghề cho thế hệ trẻ - Hình 1

Hồi năm 1954, ba Thanh Liêm tập kết ra Bắc. Má ở nhà gồng gánh nuôi con nhỏ. Đất miền Trung cằn cỗi, nghèo thiệt là nghèo, má dắt em nhỏ vô Sài Gòn kiếm kế sinh nhai.

Thanh Liêm mới 10 tuổi mà ở một mình trong căn nhà tại vùng quê xa lắc. Bà chị lấy chồng xa, lâu lâu mới về một lần.

Ngày nào Liêm cũng tự mò cua bắt ốc tìm cái ăn. Sáng dậy thiệt sớm, nấu cơm bỏ vô lon ghi-gô rồi đi bộ 4 - 5 cây số tới trường học.

Mùa mưa bão, tối ngủ giữa khuya thấy mắc tiểu, thò chân xuống giật mình vì nước đã ngập lấp xấp đivăng.

NSND Thanh Tuấn: Từ trai quê đến danh ca vọng cổ, U80 vẫn miệt mài truyền nghề cho thế hệ trẻ - Hình 2

Vơ đại cái nón tơi úp lên đầu rồi leo lên ngọn cây mít ở gần cửa sổ. Cậu bé co ro trên đó suốt đêm mưa gió mịt mùng, chờ thuyền cứu nạn...

Bao đêm như thế, lại nhớ mẹ nhớ em, một bữa Thanh Liêm đánh bạo theo người lớn trong xóm lội bộ mấy cây số ra đường lớn đón xe vô Sài Gòn.

Vô tới bến xe ở Sài Gòn, Thanh Liêm đưa cho chú xích lô tờ giấy nhàu nát và nói chắc: "Chú chở tui tới địa chỉ này rồi má tui trả tiền!". Má con gặp nhau trong nước mắt mừng tủi.

Má đi giúp việc nhà, còn Thanh Liêm xin vô làm ở tiệm thuốc bắc. Có được chút tiền, cậu mua tập giấy in những bài cải lương.

Rồi rảnh lúc nào lại bật radio nghe, đài phát bài nào là mở sách dò bài bản mà hát theo. Mê cải lương quá mà sáng làm ở tiệm thuốc bắc, chiều Thanh Liêm đi học ca ở lò thầy Út Trọn (không phải thầy Út Trong - thầy của NSƯT Thanh Nga như một số báo nhầm lẫn).

NSND Thanh Tuấn: Từ trai quê đến danh ca vọng cổ, U80 vẫn miệt mài truyền nghề cho thế hệ trẻ - Hình 3

Người ta học cả năm trời mà Thanh Liêm chỉ học ba tháng là rành rẽ hết 3 Nam, 6 Bắc. Giọng miền Trung hơi cứng nên chẳng lẽ cứ "eng cơm, tét đèn, lòm sô..." (ăn cơm, tắt đèn, làm sao) thì hát vọng cổ sao ngọt được, nên Thanh Liêm rề rề ngồi nghe giọng Sài Gòn rồi sửa miết. Hết ba tháng học, thầy Út Trọn trố mắt: "Mày giỏi quá Liêm, hát được 80% giọng Nam rồi đó!".

Học cơ bản xong, Thanh Liêm qua thầy Bảy Trạch (bạn đồng môn với NSƯT Minh Vương) học tiếp ca - diễn. Vừa học, thầy cho đi thực tập ca quán, rồi sau đó thầy giới thiệu theo đoàn Bạch Liên Hoa, một bước Thanh Liêm nhảy lên hàng kép chánh với vai Minh trong vở Tướng cướp Bạch Hải Đường.

NSND Thanh Tuấn: Từ trai quê đến danh ca vọng cổ, U80 vẫn miệt mài truyền nghề cho thế hệ trẻ - Hình 4

Khai phá cách ca vọng cổ mới

Từ đoàn hát ban đầu, Thanh Liêm trải qua nhiều gánh hát, từ nhỏ tới đại bang như Thủ Đô Hương Hoa Lan, Minh Cảnh, Hương Mùa Thu, Kim Chung... và có cơ hội hát với những cô đào tên tuổi như NSND Lệ Thủy, NSƯT Mỹ Châu, Phượng Liên, NSƯT Thanh Kim Huệ...

NSND Thanh Tuấn: Từ trai quê đến danh ca vọng cổ, U80 vẫn miệt mài truyền nghề cho thế hệ trẻ - Hình 5

Qua ba lần đổi nghệ danh từ Thanh Liêm tới Hoài Trúc Linh, cuối cùng anh kép trẻ định hình với nghệ danh Thanh Tuấn do soạn giả Thu An (trưởng đoàn Hương Mùa Thu) chọn.

Thanh Tuấn tâm sự ông mê bài vọng cổ lắm. Ca lên thấy đã mà đứt ruột. Cách hát cũng không gò bó, thả sức cho nghệ sĩ tự do sáng tạo.

Thanh Tuấn nghe đi nghe lại không biết bao nhiêu lần những giọng ca hay như NSND Út Trà Ôn, danh ca Minh Cảnh, Tấn Tài...

Nghe rồi thấy cái nào lạ, hay thì học hỏi. Ông chú trọng từng chữ, từng cung bậc trong bài, chuốt đi chuốt lại tới chừng nào nghe đã, ưng ý mới thôi.

NSND Thanh Tuấn: Từ trai quê đến danh ca vọng cổ, U80 vẫn miệt mài truyền nghề cho thế hệ trẻ - Hình 6

Nghe Thanh Tuấn ca, người ta có thể thấy bóng dáng của những hơi ca nổi tiếng nhưng khó nói cụ thể là ai.

Bởi ông biết cách kế thừa và biến thành nét riêng của mình. Giọng của ông dày, vang, những dấu sắc, huyền, nặng... được chuốt rất độc đáo, xuống trầm không bị mờ mà lên cao bén ngọt.

Đặc biệt, cách rung, ngân, nhấn chữ của ông trở thành "huyền thoại" mà nhiều giọng ca cổ sau này bị ảnh hưởng.

Nghe là biết kiểu ca theo trường phái Thanh Tuấn không lẫn đâu được. Chính cách ca độc đáo đó khiến các hãng đĩa thi nhau mời Thanh Tuấn thâu băng vào cuối những năm 1960, đầu 1970. Một ngày chỉ thâu hai bài mà ông kiếm cả cây vàng.

NSND Thanh Tuấn: Từ trai quê đến danh ca vọng cổ, U80 vẫn miệt mài truyền nghề cho thế hệ trẻ - Hình 7

Bản tính người miền Trung cần cù, chịu khó nên dù đã khẳng định được cách ca riêng, đến nay Thanh Tuấn vẫn tiếp tục nghiên cứu cách luyến láy, nhấn nhá để câu vọng cổ của mình có độ bay bổng, lạng lách điệu nghệ, không gây nhàm chán.

U80 vẫn miệt mài truyền nghề cho đàn em, đàn cháu

Ở tuổi U80, không chỉ đi hát phục vụ bà con, NSND Thanh Tuấn còn mở lớp để đào tạo những giọng ca vọng cổ tiềm năng, truyền nghề theo đúng phương pháp ca vọng cổ mà ông đã nghiên cứu, đúc kết được từ nhiều thập niên theo nghề.

Sự kiện NSND Thanh Tuấn mở công ty truyền nghề là một tín hiệu mới trong làng cổ nhạc hiện nay, vì một danh ca như ông, có nhiều kinh nghiệm trực tiếp truyền nghề cho người có năng khiếu, để họ có thể tự tin tham gia các cuộc thi tìm kiếm tài năng trẻ cho sân khấu cải lương.

NSND Thanh Tuấn: Từ trai quê đến danh ca vọng cổ, U80 vẫn miệt mài truyền nghề cho thế hệ trẻ - Hình 8

Chặng đường 60 năm hoạt động dù gom đủ thăng trầm, buồn tủi nhưng chính nhờ những giai điệu và vai diễn khác nhau trong các vở tuồng đã giúp NSND Thanh Tuấn trưởng thành từng ngày và có một chỗ đứng vững chắc trong lòng khán giả như hôm nay. Một người nghệ sĩ hoạt động nghệ thuật bằng tất cả tâm can dù ở bất kì độ tuổi nào vẫn luôn cống hiến hết mình.

NSND Thanh Tuấn: Từ trai quê đến danh ca vọng cổ, U80 vẫn miệt mài truyền nghề cho thế hệ trẻ - Hình 9

Bạn có THÍCH bài viết này chứ?
Không

Chủ đề liên quan

NSƯT Phương Hồng Thủy: Tình duyên lận đận, U70 rời xa ánh hào quang, dành thời gian tu tập

NSƯT Phương Hồng Thủy: Tình duyên lận đận, U70 rời xa ánh hào quang, dành thời gian tu tập
Hoàng Phúc14:51:24 31/01/2023
NSƯT Phương Hồng Thủy tên thật là Đinh Hồng Đào sinh năm 1960, cô bắt đầu đi theo nghề cải lương từ sớm. Bên cạnh nghiệp ca hát thành công, nữ nghệ sĩ lại có một cuộc đời đầy những chông gai...

 2  |  0 Thảo luận  |  

Bo Bo Hoàng: Quái kiệt cải lương hát 1 vai mua được căn nhà, U80 tự bươn chải nuôi 8 con và cháu

Bo Bo Hoàng: Quái kiệt cải lương hát 1 vai mua được căn nhà, U80 tự bươn chải nuôi 8 con và cháu
Hoàng Phúc13:02:50 28/01/2023
Quái kiệt cải lương Bo Bo Hoàng (nghệ sĩ gạo cội Thanh Hoàng) là bạn diễn một thời của cố NSND Thanh Tòng, bà cũng là người từng hướng dẫn, hỗ trợ NSƯT Vũ Linh trong nghề. Ở tuổi 75, nữ nghệ sĩ phải lo toan cơm áo gạo tiền nhờ nghề gia công mũ mão, trâm cài tóc...

 4  |  0 Thảo luận  |  

Nghệ sĩ Bích Thủy qua đời: Chồng mở cửa phòng thì phát hiện, sốc vì quá đột ngột

Nghệ sĩ Bích Thủy qua đời: Chồng mở cửa phòng thì phát hiện, sốc vì quá đột ngột
Jennie14:49:25 27/10/2022
Nghệ sĩ Bích Thủy từng có thời gian đóng đào mùi, nhưng sau này được giao vai đào hài, đào lẵng. Bà là đào nhì, đứng chung sân khấu với NSND Bạch Tuyết, Hồng Nga, Hùng Cường, Văn Chung, Trang Bích Liễu

 4  |  0 Thảo luận  |  

NSƯT Quế Trân: Không chồng con, suýt bỏ nghề sau cú sốc bố ruột qua đời

NSƯT Quế Trân: Không chồng con, suýt bỏ nghề sau cú sốc bố ruột qua đời
Hoàng Anh15:42:20 27/07/2022
Quế Trân sinh năm 1981 tại TPHCM sinh ra trong một gia đình hoạt động nghệ thuật, Quế Trân từ nhỏ đã được đào tạo trở thành một nghệ sĩ cải lương chuyên nghiệp, hiện tại cô đã là một trong 5 nghệ sĩ cải lương nổi tiếng nhất tại Việt Nam. Từ những ngày đầu bước chân vào con...

 5  |  0 Thảo luận  |  

NS Thanh Tú - Tuổi xế chiều đi lại khó khăn, giao tiếp chậm vì nhũn não, qua đời sau 13 năm tai biến

NS Thanh Tú - Tuổi xế chiều đi lại khó khăn, giao tiếp chậm vì nhũn não, qua đời sau 13 năm tai biến
Hoàng Phúc09:33:31 05/03/2022
Dù sở hữu gia tài vai diễn đồ sộ song cuộc đời nghệ sĩ Thanh Tú cũng có những nốt trầm. Từng có khoảng thời gian tên tuổi lừng lẫy, sự nghiệp đỉnh cao nhưng không ít nghệ sĩ gạo cội lại rơi vào cuộc sống khó khăn, chật vật và bệnh tật lúc về già. Những mảnh đời nhọc...

 2  |  0 Thảo luận  |  

Tròn 1 tháng NSƯT Thanh Kim Huệ qua đời, nghệ sĩ Thanh Điền vẫn chưa nguôi ngoai nỗi đau mất vợ

Tròn 1 tháng NSƯT Thanh Kim Huệ qua đời, nghệ sĩ Thanh Điền vẫn chưa nguôi ngoai nỗi đau mất vợ
Rosé16:35:03 22/01/2022
Ông đếm từng ngày vợ rời xa mình

 1  |  0 Thảo luận  |  

NSND Bạch Tuyết "rùng mình" kể về chi tiết lạ trước khi cố nghệ sĩ Thanh Nga bị ám sát

NSND Bạch Tuyết "rùng mình" kể về chi tiết lạ trước khi cố nghệ sĩ Thanh Nga bị ám sát
An Nhi16:47:43 26/11/2021
Xuất hiện trong chương trình Lần Đầu Tôi Kể, NSND Bạch Tuyết đã có những chia sẻ gây chú ý về nghệ sĩ Thanh Nga trước khi mất. Trong lĩnh vực sân khấu cải lương, NSND Bạch Tuyết được xem là cây đa, cây đề được nhiều người kính trọng. Bà không chỉ sở hữu tài ca diễn cực phẩm...

 2  |  0 Thảo luận  |  

NSƯT Thanh Sang: Một đời chật vật, bị 6 người vợ bỏ vì nghèo, khiến Vũ Linh phải mang ơn cả đời

NSƯT Thanh Sang: Một đời chật vật, bị 6 người vợ bỏ vì nghèo, khiến Vũ Linh phải mang ơn cả đời
Hoàng Phúc16:57:06 01/07/2023
Là một trong những người tạo ra thời kỳ huy hoàng của cải lương Việt Nam nên NSƯT Thanh Sang được nhiều nghệ sĩ trọng vọng, ái mộ. Trong đó, NSƯT Vũ Linh từng tuyên bố mang ơn đàn anh cả đời.

 5  |  0 Thảo luận  |  

Kim Tử Long bị trộm "viếng" nhà, lấy sạch tiền vàng, nhẫn kim cương và 1 thứ cực kỳ quan trọng

Kim Tử Long bị trộm "viếng" nhà, lấy sạch tiền vàng, nhẫn kim cương và 1 thứ cực kỳ quan trọng
Quỳnh Quỳnh10:26:47 20/06/2023
Nam nghệ sĩ ngậm ngùi cho biết để có tiền mua tặng vợ chiếc nhẫn, anh đã dành rất nhiều công sức và tiền bạc, thế nhưng, khi bị trộm đột nhập thì tài sản của hai vợ chồng và các con đều bị lấy hết. Sự cố này khiến vợ anh rất buồn và tiếc.

 2  |  0 Thảo luận  |  

NSƯT Cẩm Tiên - Bà hoàng hơi dài: Từ cô sinh viên sư phạm thành đào chánh cải lương, U60 viên mãn

NSƯT Cẩm Tiên - Bà hoàng hơi dài: Từ cô sinh viên sư phạm thành đào chánh cải lương, U60 viên mãn
Thảo Mai17:26:51 16/06/2023
NSƯT Cẩm Tiên có xuất phát điểm là 1 giáo viên dạy trường cao đẳng sư phạm, do đam mê và nhất là có chất giọng mạnh mẽ, cô đã dấn thân vào sân khấu cải lương. Giờ đây, nữ nghệ sĩ đã có một sự nghiệp thăng hoa, một mái ấm gia đình hạnh phúc, viên mãn.

 4  |  0 Thảo luận  |  

Hữu Quốc - Đa tài những "bị hạn" 7 năm phải rời sân khấu, rửa bát sau khi nhận danh hiệu NSƯT

Hữu Quốc - Đa tài những "bị hạn" 7 năm phải rời sân khấu, rửa bát sau khi nhận danh hiệu NSƯT
Keng17:48:40 08/05/2023
NSƯT Hữu Quốc là một tài năng của sân khấu cải lương. Ngoài khả năng diễn xuất tuyệt vời, anh có thể vừa là một đạo diễn, kiêm cả sáng tác kịch bản, làm MC và cả ông bầu ...

 2  |  0 Thảo luận  |  

Nghệ sĩ cải lương Bình Tinh sức khỏe báo động, hủy hàng loạt show suốt 2 tuần liền

Nghệ sĩ cải lương Bình Tinh sức khỏe báo động, hủy hàng loạt show suốt 2 tuần liền
Đức Trí16:04:06 05/05/2023
Bình Tinh khiến khán giả hoang mang lo lắng trước thông tin về tình hình sức khỏe, nữ nghệ sĩ đã phải huỷ bỏ hàng loạt show suốt 2 tuần liền vì cơ thể suy nhược ở mức báo động.

 2  |  0 Thảo luận  |