NSND Nguyễn Khắc Lợi: Đạo diễn phim "Nguyễn Ái Quốc ở Hong Kong" qua đời tuổi 92

Vào lúc 7h30 sáng 2/8, NSND Nguyễn Khắc Lợi qua đời, hưởng thọ 92 tuổi. Thông tin được học trò của ông - đạo diễn NSƯT Đặng Thái Huyền, Phó Giám đốc Điện ảnh Quân đội nhân dân chia sẻ.

Theo Đặng Thái Huyền, NSND Nguyễn Khắc Lợi ốm và nằm một chỗ đã khá lâu. Trước đây, mỗi lần vào thăm thầy chị thường cầm sẵn giấy và bút để ghi ra giấy những điều muốn kể, muốn khoe với thầy. Nhưng cũng có khi chỉ nắm tay thầy, luyên thuyên điều gì đó, bất cần biết thầy nghe được hay không.

"Trước khi đi công tác, tôi chỉ kịp vào thăm thầy, ép thầy ăn hết bát cháo. Tôi có ghi ra giấy: "Em đi công tác, về em lại vào thầy". Thầy gật, cười. Rồi tôi bận bịu với việc làm phim, chưa kịp vào thì thầy đã không chờ được rồi. Hôm nay, một mặt trời trong tim tôi đã khuất bóng, một người cha tinh thần mà tôi luôn nói là không có ông, không có tôi như ngày hôm nay đã rời xa tôi", Đặng Thái Huyền kể.

Đặng Thái Huyền cũng kể thêm, chị có thói quen, mỗi lần vào một dự án phim mới sẽ lên chào NSND Nguyễn Khắc Lợi để xin vía may mắn. Trong mắt chị, Nghệ sĩ Nhân dân Nguyễn Khắc Lợi là một người có nụ cười hiền hậu và khuôn mặt ấm áp. Ông là người đã có công rất lớn trong việc dạy dỗ và đưa chị vào nghề làm phim.

Theo chị, đạo diễn Nguyễn Khắc Lợi là "một đạo diễn giỏi về nghề, là thầy của nhiều đạo diễn", "là một trong những đạo diễn thuộc thế hệ vàng của điện ảnh Việt Nam".

Ông ra đi, để lại nhiều bài học về đạo đức nghề nghiệp, lối sống cho thế hệ đạo diễn đi sau. Trên phim trường, ông không bao giờ to tiếng với ai trong đoàn phim. Lúc nào có điều gì cần nói, ông cũng trao đổi một cách nhẹ nhàng và trên tinh thần xây dựng.

"Đó là con người có nhân cách, không nỡ nặng lời với bất kỳ ai, luôn sợ người khác tổn thương", Đặng Thái Huyền nói.

Có một lần vì sơ suất của Đặng Thái Huyền mà tiến độ quay phim Nguyễn Ái Quốc ở Hong Kong bị ảnh hưởng. Đạo diễn gọi chị mắng riêng. Tuy nhiên vì sợ trò tổn thương, sau đó ông bảo "thầy cũng chỉ muốn nhắc nhở con để rút kinh nghiệm, đừng giận cũng đừng buồn".

Trong khi đó, đạo diễn Đào Thanh Hưng nhớ thầy giáo là người hiền lành, dí dỏm. Ông không chỉ truyền dạy học sinh nhiều bài học làm nghề mà còn khuyên răn họ điều hay lẽ phải trong cuộc sống.

Cả đạo diễn Thái Huyền và Thanh Hưng đều là học trò của ông ở lớp đạo diễn khóa 19, Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội. Ngoài ra, NSND Khắc Lợi từng dạy nhiều tên tuổi như đạo diễn Phạm Nhuệ Giang, Nguyễn Thanh Vân, Lưu Trọng Ninh, Đỗ Thanh Hải.

Đạo diễn Trịnh Lê Phong cũng chia sẻ về người thầy: "NSND Nguyễn Khắc Lợi đã rời cõi tạm. Vĩnh biệt người Thầy đáng kính của tôi! Biết ngày này sẽ đến nhưng buồn thật buồn. Cách đây hơn chục hôm vào thăm Thầy vẫn hỏi: "Dạo này mày có quay quay phim gì không thế?".

Diễn viên/ Đạo diễn Trọng Trinh bày tỏ: "Kính biệt chú. Xin gửi lời chia buồn sâu sắc tới gia đình. Thành kính phân ưu".

Đạo diễn Linh Vũ nhớ những ngày trên giảng đường đại học, nghệ sĩ Khắc Lợi rất gần gũi học trò. Khi bước vào tuổi cổ lai hy, học trò gọi ông là "cụ", xưng "con". Lần nào qua thăm, ông vẫn đọc vanh vách tên từng người, nhớ rõ chuyện riêng của họ. Lần cuối cùng anh gặp nghệ sĩ là những ngày cuối tháng 7, khi ấy, ông vẫn trò chuyện vui vẻ với học trò.

Nghệ sĩ Nguyễn Khắc Lợi sinh năm 1932 ở Phú Thọ, là đạo diễn nhiều thước phim tài liệu tái hiện cuộc kháng chiến chống Pháp. Trong sự nghiệp, ông làm không quá nhiều phim nhưng tác phẩm đều để lại dấu ấn với khán giả. Nổi bật nhất là Tướng về hưu, chuyển thể từ truyện ngắn của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp.

Phim nói về ông Thuấn - vị tướng cả đời phục vụ cách mạng, có nhiều chiến công lẫy lừng. Thế nhưng, khi trở về cuộc sống đời thường, ông lại lạc lõng với gia đình của mình và xã hội đang chuyển mình theo nền kinh tế thị trường. Nghệ sĩ Mạnh Linh đóng ông Thuấn còn nghệ sĩ Hoàng Cúc vào vai Thủy - cô con dâu sắc sảo của ông. Tác phẩm đoạt giải Bông Sen Bạc (không có giải vàng) trong Liên hoan phim Việt Nam 1990.

Một trong những bộ phim lớn cuối cùng của ông là Nguyễn Ái Quốc ở Hong Kong, do Hãng phim Hội nhà văn Việt Nam và Hãng phim Châu Giang của Trung Quốc hợp tác sản xuất năm 2002. Phim quay ở Trung Quốc trong ba tháng, diễn viên Trần Lực đóng chính. Tác phẩm đoạt giải đặc biệt tại Cánh diều 2003, và Liên hoan phim Việt Nam 2004. Diễn viên Trần Lực đoạt giải Mai Vàng 2004 cho nam chính phim điện ảnh, truyền hình.

Bên cạnh sự nghiệp điện ảnh, ông còn thực hiện hàng loạt phim tài liệu khác, đặc biệt có bộ phim "Cơn lốc biển" với những thước phim tái hiện thời kháng chiến chống Pháp, được chuyển thể từ kịch bản của nhà văn Chu Lai.

Đạo diễn Nguyễn Khắc Lợi từng chia sẻ ông thích làm phim chuyển thể từ sáng tác của các nhà văn. Với một tác phẩm hay, câu chuyện sẽ xâu chuỗi, liên kết được các hình tượng. Nhờ thế bộ phim của ông dễ được nâng tầm nhưng ngược lại, nếu phim làm dở cũng sẽ khiến tác phẩm gốc mất giá. Vì vậy ông luôn đặt nhiều tâm huyết, đam mê và trách nhiệm cho phim mình làm.

NSND Nguyễn Khắc Lợi từng khẳng định làm đạo diễn ngoài tài năng phải chịu khó, chịu khổ và đam mê thực sự mới thành công được.

Thu Trang: Nữ đạo diễn hiếm hoi có phim doanh thu trăm tỷ, vượt cả Trấn Thành Bảo Nam19:44:35 08/02/2025Sau nhiều ngày giữ vị trí top 1 phòng vé, Bộ tứ báo thủ của Trấn Thành đã chính thức bị soán ngôi bởi Nụ hôn bạc tỷ - bộ phim đầu tay của đạo diễn kiêm nhà sản xuất Thu Trang.