Anthony Bourdain | Đầu bếp từng ăn bún chả cùng Obama và hành trình cống hiến cho nghệ thuật ẩm thực

Đầu bếp Anthony Bourdain đã cống hiến cả cuộc đời mình truyền bá nét đẹp văn hóa ẩm thực với thế giới. Không phải ai cũng biết con đường đến thành công của ông đầy gian truân.

Anthony Bourdain sinh ngày 25 tháng 6 năm 1956 tại thành phố New York va lớn lên tại Leonia, New Jersey. Từ nhỏ, ông khá nổi loạn và quậy phá. Ông có niềm đam mê với văn học, nhạc rock và tình yêu ấy được truyền cảm hứng từ mẹ là một biên tập viên và cha là nhà sản xuất âm nhạc. Lớn lên, ông không theo con đường mà cha mẹ định hướng, mà hướng đam mê tới ngành công nghiệp ẩm thực, ban đầu chỉ là sở thích ăn uống, sau đó là đam mê và gắn bó không thể từ bỏ.

Bourdain bắt đầu làm việc trong các căn bếp từ khi còn là cậu bé tuổi teen. "Công việc đầu tiên của tôi là rửa bát thuê trong một nhà hàng ở bang Massachusetts, Mỹ. Mọi thứ đến tự nhiên khi tôi đang ở chung nhà với một nhóm bạn trường trung học. Vì không đóng góp tiền thuê nhà nên tôi được phân công rửa bát, trong khi những người bạn khác làm các vị trí đầu bếp, chạy bàn...", Bourdain chia sẻ với tờ Boston Globe.

"Tôi từng là một chiếc máy rửa bát vui vẻ", NPR dẫn lời Bourdain chia sẻ trong cuộc phỏng vấn năm 2016. "Tôi hay nói vui rằng mình học được các bài học quan trọng và tất cả bài học quan trọng nhất cuộc đời, khi là một chiếc máy rửa bát".

Đo không phải là công viêc cho tất cả mọi người, nhưng Bourdain đã tìm ra một ý nghĩa thực sự trong đó. Vào thời điểm đó, Bourdain là một thiếu niên nhút nhát, ngốc nghếch va đo là lân đầu tiên mà ông được trao cho một công việc co y nghia. Vơi khả năng thực hiện công việc tốt, hoàn thành bất kỳ nhiệm vụ nào được giao đã giup ông phát triển sư nghiêp dưới sự giám hộ của những người mà ông kính trọng và ngưỡng mộ.

Sau hai năm học tại Cao đẳng Vassar ở New York, ông bỏ học để ghi danh vào Học viện Ẩm thực Mỹ và tốt nghiệp năm 1987. Bourdain có nhiều năm làm việc trong các nhà hàng phía đông bắc nước Mỹ, trước khi trở thành đầu bếp của nhà hàng Brasseries Les Halles ở khu Manhattan vào năm 1998. Con đường dẫn đến thành công của ông bắt đầu từ đây.

Để gặt hái được thành công rực rỡ như ngày hôm nay, đầu bếp Anthony đã trải qua quãng thời gian dài khó khăn trong gian bếp chuyên nghiệp. Ở tuổi 44, ông đứng trong nhà bếp, suy nghĩ không biết nên làm gì với nợ nần, làm sao để trả tiền thuê nhà, thậm chí cả bảo hiểm y tế cũng không có.

Du phai đương đầu với một quá khứ khó khăn và vất vả, nhưng đầu bếp Anthony Bourdain vân cho thây ông la môt ngươi không dê dang bo cuôc va luôn hêt minh vơi đam mê. Đê rôi thanh công đa mim cươi vơi ông, đên đap cho nhưng cô găng va không ngưng nô lưc.

Đam mê khám phá ẩm thực thế giới

Ngoài thành công với ngành ẩm thực, đầu bếp nổi tiếng của CNN cũng theo đuổi đam mê viết lách. Chính những tác phẩm đó đã đem đến nhiều cơ hội may mắn tạo nên thành công nối tiếp cho Anthony Bourdain.

Cuốn sách đầu tiên của ông được xuất bản năm 2000 với tiêu đề "Kitchen Confidential" (tạm dịch: Những bí mật trong bếp), ngay lập tức đã lên top những cuốn sách bán chạy nhất của New York Times.

Chuyên gia ẩm thực Bourdain từng chia sẻ với tờ Boston Global rằng cảm hứng cho ra tác phẩm này xuất phát từ bài báo về ẩm thực đầu tiên ông viết cho tờ The New Yorker. Những năm sau đó, nhiều cuốn sách nổi tiếng khác ra đời.

Từ đó, Anthony trở thành cái tên quen thuộc trong nhiều chương trình truyền hình. Ông tới nhiều địa điểm xa xôi trên thế giới và khám phá các loại thực phẩm ở từng địa phương.

"Anthony Bourdain: Parts Unknown" (Anthony Bourdain: Những vùng đất xa lạ) là một chương trình du lịch và ẩm thực của Mỹ phát trên kênh truyền hình CNN, với tập đầu tiên lên sóng ngày 14/4/2013. Trong chương trình, đầu bếp Anthony Bourdain đi khắp thế giới, khám phá những vùng đất ít được biết tới, trải nghiệm văn hóa và ẩm thực. Chương trình này đã đoạt 3 giải Emmy và nhận được 11 đề cử cho kịch bản, âm thanh, biên kịch và quay phim.

Năm 2002, "A Cook's Tour" nghiễm nhiên trở thành cảm hứng cho việc phát triển chương trình truyền hình cùng tên đầu tiên của Anthony Bourdain. Dấu mốc này đánh dấu chặng đường khám phá nền ẩm thực khắp thế giới của đầu bếp Bourdain khi ông chia sẻ, truyền cảm ứng cho người yêu ẩm thực khắp thế giới.

Cũng trong chương trình này, Bourdain từng đến chợ nổi Cái Răng, Cần Thơ để khám phá cảnh sinh hoạt, ăn uống trên sông nước Việt Nam năm 2014. Sau đó, chuyên gia ẩm thực giới thiệu món bún chả nổi tiếng của Việt Nam cho cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama năm 2016.

Trong một chương trình tham dự, Anthony từng chia sẻ tình yêu ẩm thực đặc biệt dành cho Việt Nam. "Tôi yêu ẩm thực Việt Nam, Malaysia và Indonesia mỗi đất nước đều để lại trong tôi những phong vị riêng. Lần đầu tiên tới Việt Nam thực sự là chuyến đi làm thay đổi cuộc đời tôi bởi đất nước này quá mới lạ và khác biệt với nơi mà tôi đã sinh ra và lớn lên", Anthony Bourdain từng nói.

Vị đầu bếp 61 tuổi cũng từng khẳng định: "Việt Nam. Nơi đây đến bắt lấy bạn và khiến bạn không thể rời đi. Chỉ cần một lần đến, bạn sẽ yêu nơi đây mãi mãi".

Năm 2005, Bourdain làm việc cho kênh Travel Channel với chương trình "Anthony Bourdain: No Reservations" (tạm dịch: Anthony Bourdain: Không đặt chỗ trước). Chương trình này đã đoạt 2 giải thưởng Emmy (chương trình giải thưởng cao quý nhất của ngành công nghiệp truyền hình Mỹ).

Năm 2013, Bourdain chuyển sang chương trình Parts Unknown (Những miền chưa biết tới) với CNN. Mùa thứ 11 vừa được công chiếu đầu năm 2018.

Quá trình tham gia những chương trình truyền hình về ẩm thực đem đến cơ hội trải nghiệm nhiều nền văn hóa, món ăn ngon của các quốc gia khắp thế giới cho Anthony Bourdain.

Nếu bạn đã xem Anthony Bourdain uống rươu thoai mai trên Parts Unknown, bạn có thể cho rằng ông uông một cách thường xuyên. Nhưng đáng ngạc nhiên, ông không hê hưng thu vơi các loại bia rươu, không uông rươu trong bữa tối. Ông nói với tờ Men's Journal: "Bạn thấy tôi uống rượu môt cach ngu ngốc trong chương trình của tôi, và tôi có rất nhiều điều thú vị khi làm việc đó, nhưng tôi không ngồi ở nhà với một ly cocktail. Không bao giơ." Thay vào đó, ông muốn giữ cuộc sống cá nhân tach biệt với sự nghiệp nấu ăn chuyên nghiệp.

Hai cuộc hôn nhân và một cuộc tình dang dở

Thành công trong sự nghiệp và nổi tiếng ở nhiều lĩnh vực nhưng đời tư của Bourdain lại gặp trắc trở. Bourdain từng kết hôn với mối tình thời trung học Nancy Putkoski và ly hôn năm 2005 sau hai thập kỷ bên nhau. Hai năm sau, ông tái hôn với Ottavia Busia, một võ sư người Italy.

Ottavia Busia sinh ra tại một thị trấn nhỏ ở Lombardy, Italy. Cô tới Mỹ năm 2002 và bắt đầu làm việc trong ngành công nghiệp nhà hàng. Sau đó, Busia gặp Ripert, người được cho là mai mối cô với Bourdain.

Busia và Bourdain có cuộc hẹn hò đầu tiên tại một quán bar năm 2007. Bourdain nhanh chóng si mê Busia và trong vòng vài tuần, hai người làm đám cưới. Cuối năm này, con gái đầu lòng của họ, Ariane, ra đời.

Cuộc hôn nhân của Busia và Bourdain kéo dài 9 năm rồi kết thúc. Công việc khiến Bourdain phải xa vợ con hầu như cả năm trời. Sự xa cách đó làm mối quan hệ vợ chồng trở nên có khoảng cách. Họ quyết định chia tay năm 2016.

Nhắc tới cuộc hôn nhân không trọn vẹn, Bourdain kể lại trong cuộc phỏng vấn năm 2016 rằng quyết định đường ai nấy đi có sự đồng thuận từ hai người và không ai cảm thấy mình là nạn nhân. Sau chia tay, cả hai vẫn giữ mối quan hệ bạn bè tốt và cùng nuôi dạy Ariane.

Ariane Bourdain là người con đầu tiên và duy nhất của đầu bếp danh tiếng. Lúc Ariane có mặt trên đời, Bourdain đã ngoài 50 tuổi. Bourdain được xem là người bố yêu con và gần gũi với con gái. Ariane hiện 11 tuổi và sống cùng mẹ tại thành phố New York. Bourdain và vợ cũ Busia luôn cố gắng bảo vệ con khỏi sự nổi tiếng và sự quan tâm quá mức của truyền thông. Tuy nhiên, sau khi cô bé được sinh ra, Bourdain lại trả lời nhiều cuộc phỏng vấn có nhắc tới con gái. Ông cũng viết cuốn sách dạy nấu ăn có tên Appetites dành cho con.

Trong mắt Bourdain, con gái thích chê món ăn của bố. "Con bé là một nhà phê bình rất khắt khe. Bạn biết không, tôi cho một xíu, một lượng rất nhỏ hạt nhục đậu khấu vào món mì ống với phô mai và Ariane đã không thưởng thức món ấy", Bourdain nhớ lại.

Cái chết bất ngờ ở tuổi 61

Ngày 8/6/2018, Anthony Bourdain đã tự sát tại phòng khách sạn ở xã Kaysersberg (Pháp), khi đang lưu lại tại đây ghi hình cho chương trình truyền hình về ẩm thực - du lịch "Parts Unknown" phát trên truyền hình Mỹ.

Người bạn thân của ông tại Pháp - đầu bếp Eric Ripert - là người đầu tiên phát hiện ra tình trạng bi kịch của Bourdain: "Anthony là bạn thân. Anh ấy là con người ngoại hạng. Rất truyền cảm hứng và rất hào phóng, rộng lượng. Một trong những người kể truyện tài ba nhất trong thời đại của chúng ta, đã kết nối với tâm hồn của biết bao nhiêu con người. Tôi cầu mong cho anh ấy sự bình yên".

Theo quy trình pháp lý tại địa phương, những hoạt động điều tra đã được tiến hành tại nơi Bourdain qua đời, dù vậy, nhà chức trách cũng khẳng định không có dấu hiệu bất thường trong vụ tự sát này.

Năm ngoái, Bourdain chia sẻ trong cuộc phỏng vấn với tờ New Yorker (Mỹ) rằng ông đã bị ngất khi ghi hình ở Pháp, ông sẵn sàng làm điều dại dột nếu phát hiện có điều gì không hay xảy tới với sức khỏe của mình. Nhà chức trách tại Pháp cho hay đây sẽ là một trong những chi tiết được họ đưa vào xem xét khi điều tra vụ việc.

Viện Smithsonian, hệ thống bảo tàng và viện nghiên cứu lớn nhất thế giới, từng ca ngợi ông là "ngôi sao nhạc rock nguyên bản" của thế giới ẩm thực, là "Elvis của các đầu bếp trai hư".

Tại thời điểm Bourdain qua đời, ông đang hẹn hò nữ diễn viên kiêm nhà hoạt động người Italy, Asia Argento. Ông gặp bạn gái trong chương trình Parts Unknown và bắt đầu qua lại năm 2016.

Sau sự ra đi của bạn trai, Argento đã lên mạng xã hội, đưa ra chia sẻ đầu tiên ngay trong ngày thứ 6, rằng cô đang "suy sụp" bởi mất đi "người che chở, bảo vệ". Ngay trước khi qua đời, Bourdain mua về một bức tranh có cái tên buồn bã, u ám, báo điềm gở - "Bầu trời sụp đổ, tôi đang học cách sống với nó".