Vi phạm giao thông ngày xưa: Bị vua nghiêm trị, hoàng tử cũng khó thoát!

JLO16:36 26/02/2024

 3  |  1 Thảo luận  |  Báo cáo

Theo dõi trên

Các điều luật trong pháp luật phong kiến đều có sự phân định các hành vi khác nhau có nguy cơ gây nguy hại đến cộng đồng khi tham gia giao thông và kèm theo chế tài xử phạt tùy từng mức độ vi phạm.

Trong Quốc triều hình luật (thường được gọi là bộ luật Hồng Đức), tại điều 553 có quy định như sau: "Người vô cớ mà phóng ngựa chạy trong phố phường, đường ngõ trong kinh thành hay là trong đám đông người thì bị xử phạt 60 trượng. Nếu vì thế mà làm bị thương hay thiệt hại về người thì bị xử tội nhẹ hơn tội làm người bị thương hay chết người một bậc; làm bị thương hay chết các súc vật thì phải đền số tiền theo sự mất giá (ví như con vật đáng 10 phần, nay làm chết giá chỉ còn 2 phần thì phải đền giá 8 phần; làm bị thương mất 1 phần thì phải đền giá 1 phần). Nếu vì việc công hay tư cần phải đi gấp mà phóng ngựa chạy thì không phải tội; vì thế mà làm bị thương hay chết người thì xử theo tội vì lầm lỡ để xảy ra. Nếu vì ngựa sợ hãi lồng lên, không thể ghìm được, để xảy ra việc làm bị thương, chết người thì được xử giảm nhẹ hơn một lầm lỡ hai bậc".

Vi phạm giao thông ngày xưa: Bị vua nghiêm trị, hoàng tử cũng khó thoát! - Hình 1

Kế thừa một số quy định trong hệ thống pháp luật triều Hậu Lê, bộ luật đầu tiên và quan trọng nhất của triều Nguyễn là bộ Hoàng Việt luật lệ (thường được gọi là bộ luật Gia Long) cũng có điều khoản về hành vi "vi phạm trật tự giao thông". Trong phần Hình luật ở mục Nhân mạng có điều luật quy định về việc "Phóng xe và ngựa sát thương người" như sau:

"Phàm kẻ nào vô cớ phóng xe, ngựa ở nơi phố phường, thị trấn, nhân đó làm người khác bị thương thì giảm 1 bậc so với tội đánh nhau gây thương tích thông thường. Làm thiệt hại con người thì phạt đánh 100 trượng, lưu đày 3.000 dặm. Nếu kẻ nào vô cớ phóng xe, ngựa ở nơi thôn quê, ngoài cánh đồng vắng vẻ nhân đó làm người khác bị thương (không làm chết người thì không bị xử tội); làm chết người thì bị phạt đánh 100 trượng. Các tội đã phạm kể trên đều bị truy thu 10 lạng bạc mai táng phí. Nếu kẻ nào vì công vụ cấp tốc mà phóng nhanh gây sát thương người khác thì xử theo luật "lỡ tay" (theo luật thu tiền chuộc tội cấp cho gia đình người đó)".

Vi phạm giao thông ngày xưa: Bị vua nghiêm trị, hoàng tử cũng khó thoát! - Hình 2

Trong sách sử triều Nguyễn, cụ thể là trong sách Đại Nam thực lục có chép một chuyện về hành vi "vi phạm trật tự giao thông" dẫn đến thiệt hại về người đã bị xử lý nghiêm khắc. Theo đó thì một hoàng tử tên là Miên Phú, tính tình ngang bướng, hay chơi bời; một đêm tháng 11 năm Ất Mùi (1835) Miên Phú cùng một số thuộc hạ đua ngựa ở ngoài hoàng thành, được một lúc thì vị hoàng tử này về trước, nhưng đám thuộc hạ thì vẫn tiếp tục cho ngựa chạy thi.

Vi phạm giao thông ngày xưa: Bị vua nghiêm trị, hoàng tử cũng khó thoát! - Hình 3

Một bà lão đi đường tránh không kịp bị ngựa của Hoàng Văn Vân làm cho bỏ mạng. Được tin báo, vua Minh Mạng lập tức sai triều thần điều tra. Mặc dù không trực tiếp gây ra cái chết của bà lão nhưng hoàng tử Miên Phú bị vua trách mắng nặng nề.

Sau đó Minh Mạng sai tước hết áo mũ của Miên Phú, cắt hết lương bổng hàng năm, bắt đóng cửa ở trong nhà để tự sửa lỗi, không cho dự vào hàng các hoàng tử, lại còn phải bồi thường 200 lạng bạc cho gia đình người mất. Riêng Hoàng Văn Vân bị lấy đầu sau khi hết hạn tạm giam, những thuộc hạ khác của Miên Phú có tham gia vào cuộc đua ngựa đều bị đi đày nơi xa, khi đến nơi lưu đày còn bị đánh 100 gậy.

Bên cạnh quy định xử lý "vi phạm trật tự giao thông", pháp luật đương thời còn có các điều luật đề cập đến trách nhiệm của các cá nhân có thẩm quyền trong việc đảm bảo an toàn cho đường xá, cầu cống, tránh để xảy ra các sự việc đáng tiếc cho mọi người khi tham gia giao thông.

Vi phạm giao thông ngày xưa: Bị vua nghiêm trị, hoàng tử cũng khó thoát! - Hình 4

- Xử tội khi để cầu cống, đường xá đổ nát, hư hỏng: Điều 85 bộ Quốc triều hình luật có nội dung như sau: "Các chủ ty thấy cung điện, cửa thành hư hỏng hay là đường xe vua đi, cầu cống đổ nát mà không tâu trình, khi có chiếu chỉ vua sai sửa chữa mà lại không sửa cho bền chắc thì đều phải biếm một tư và bãi chức; để tổn hại đến xa giá thì xử nặng thêm hai bậc".

Cũng trong bộ luật này, tại điều 633 quy định: "Ở các phủ, huyện và trấn, những đường sá, cầu cống mà là nơi qua lại xung yếu thì các quan lộ, huyện, trấn phải bắt dân sở tại sửa sang luôn, nếu để hủy hoại làm ngăn trở việc đi lại của quân dân thì bị xử tội biếm hay tội phạt".

Trong sách Sĩ hoạn châm quy đề cập đến trách nhiệm của người làm quan, trong đó có việc tu sửa cầu đường: "Phàm các đoạn cầu, đường nhất thiết phải gia cố, xem xét. Những cầu, cống bị hỏng, gãy, đường sá bị sạt lở đi lại khó khăn thì phải sửa chữa cốt sao cho được chắc chắn, bằng phẳng, thuận tiện việc đi lại, tránh được cái họa bị nước ứ đọng phải leo cầu treo, cho nên khi Từ Sản làm quan ở nước Trịnh đã dùng xe giúp dân vượt qua sông Trăn, sông Hữu; nếu như tu sửa cầu giúp dân qua sông thì không có điều lo lắng việc qua sông nữa. Nói đó là ơn nhỏ, nhưng đó là điều nhân giúp người".

Vi phạm giao thông ngày xưa: Bị vua nghiêm trị, hoàng tử cũng khó thoát! - Hình 5

Có thể thấy rằng, mặc dù ở thời kỳ mà các quan hệ xã hội còn chưa đa dạng, phức tạp như hiện nay, nhưng ở mức độ nhất định, các quan hệ xã hội chủ yếu đều có quy phạm pháp luật điều chỉnh, trong đó có lĩnh vực "trật tự giao thông" và "hạ tầng giao thông". Điều này chứng tỏ từ hàng trăm năm trước, cha ông ta đã có tầm nhìn và quan điểm rõ ràng về mặt luật pháp đối với một trong những lĩnh vực thiết yếu của đời sống xã hội.

Vi phạm giao thông ngày xưa: Bị vua nghiêm trị, hoàng tử cũng khó thoát! - Hình 6

Bạn có THÍCH bài viết này chứ?
Không

Chủ đề liên quan

Thái giám sau khi tịnh thân phải ở nơi này 1 tháng mới cho ra ngoài!

Thái giám sau khi tịnh thân phải ở nơi này 1 tháng mới cho ra ngoài!
Bảo Nam16:40:42 11/11/2024
Thái giám là công việc không được đánh giá cao nhưng lại có thể được nhiều ngân lượng và có cơ hội thăng tiến. Tuy nhiên, cái giá của việc trở thành thái giám chính là phải trải qua quá trình tịnh thân, mất khả năng nối dõi tông đường .

 1  |  0 Thảo luận  |  

Không ai dám cưới cung nữ dù trẻ đẹp, lý do đằng sau khiến ai cũng sốc!

Không ai dám cưới cung nữ dù trẻ đẹp, lý do đằng sau khiến ai cũng sốc!
Thảo Mai17:09:13 27/03/2024
Trong hoàng cung thời cổ đại của Trung Quốc, cung nữ (thị nữ hay a hoàn) là tầng lớp có số lượng áp đảo vì họ là những người đảm nhiệm các công việc tạp vụ, giặt giũ, bưng trà nước và lo việc ăn uống, sinh hoạt cho chủ nhân.

 2  |  1 Thảo luận  |  

Trốn thị tẩm khi "đến tháng", phi tần dùng những mánh khóe nào?

Trốn thị tẩm khi "đến tháng", phi tần dùng những mánh khóe nào?
Minh Lợi14:08:01 16/02/2024
Cổ nhân Trung Hoa xưa thường coi việc nhìn thấy máu là điềm báo xui xẻo. Vì vậy nếu chẳng may được sủng hạnh vào đúng ngày tới tháng , Thiên tử biết được chẳng những mất đi nhã hứng mà có thể còn chọc giận long nhan.

 3  |  1 Thảo luận  |  

Quan lại Trung Quốc thời xưa nhận tiền thưởng tết, con số gây choáng

Quan lại Trung Quốc thời xưa nhận tiền thưởng tết, con số gây choáng
Bảo Nam18:12:42 15/04/2025
Tiền thưởng cuối năm hay tiền thưởng Tết trở thành khoản tiền được nhiều người trông ngóng mỗi dịp Tết đến xuân về. Thưởng Tết được xem như động lực giúp người lao động trong mọi lĩnh vực gắn bó với công việc, đảm bảo cái Tết ấm no, sung túc.

 1  |  0 Thảo luận  |  

Hoàng đế đa tình nhất nhà Thanh: Thị tẩm 9 phi tần, có 55 vợ và 53 người con

Hoàng đế đa tình nhất nhà Thanh: Thị tẩm 9 phi tần, có 55 vợ và 53 người con
Bảo Nam17:31:22 13/04/2025
Thường thì các hoàng đế nhà Thanh sẽ có khoảng 10 phi tần nhưng trong cuốn sách Khang Hy toàn truyện , các sử gia đã ghi lại rằng trong hậu cung của ông có đến 49 vị từ quý nhân trở lên, 67 người nhận sắc phong chính thức còn.

 4  |  0 Thảo luận  |  

Cây lựu mọc trên lăng mộ Tần Thủy Hoàng và bí ẩn khủng khiếp phía sau!

Cây lựu mọc trên lăng mộ Tần Thủy Hoàng và bí ẩn khủng khiếp phía sau!
Hoàng Phúc20:35:39 06/04/2025
Mặc dù lăng mộ của hoàng đế Tần Thủy Hoàng đã được phát hiện trong nhiều thập kỷ, song các nhà khảo cổ khẳng định không thể tiến vào bên trong. Một trong những điều được nhiều người biết đến nhất là bên trong vẫn còn một lượng lớn thủy ngân.

 5  |  0 Thảo luận  |  

Càn Long 81 tuổi, vẫn ra lệnh thị tẩm người phụ nữ 78 tuổi, danh tính bất ngờ!

Càn Long 81 tuổi, vẫn ra lệnh thị tẩm người phụ nữ 78 tuổi, danh tính bất ngờ!
JLO20:42:42 10/03/2025
Trong bộ phim cung đấu Hậu cung Như Ý truyện , để lại ấn tượng sâu sắc không chỉ có nhân vật Càn Long và Như Ý hay Lệnh Phi Vệ Yến Uyển mà Du Phi Hải Lan cũng để lại điểm nhấn đặc biệt khiến người xem vô cùng thích thú.

 1  |  0 Thảo luận  |  

Ai cũng sợ lấy công chúa nhà Đường, đặc biệt là các đại gia tộc, vì sao?

Ai cũng sợ lấy công chúa nhà Đường, đặc biệt là các đại gia tộc, vì sao?
Minh Lợi21:34:33 05/03/2025
Trong suy nghĩ của người hiện đại, việc một người đàn ông thời xưa được cưới công chúa, trở thành phò mã, rõ ràng là chuyện vô cùng vinh quang. Rất nhiều bộ phim cổ trang cũng xây dựng tình tiết tương tự.

 3  |  0 Thảo luận  |  

Đào giếng nước xong, tại sao người xưa lại phải thả hai con rùa vào?

Đào giếng nước xong, tại sao người xưa lại phải thả hai con rùa vào?
Minh Lợi21:24:08 28/02/2025
Trước khi có nước máy, người xưa chủ yếu dựa vào việc đào giếng để lấy nước. Điều thú vị là khi người ta đào giếng cổ, người ta thường tìm thấy những con rùa khổng lồ dưới đáy giếng.

 2  |  0 Thảo luận  |  

Khảo cổ lăng mộ hoàng đế ra lệnh xây Tử Cấm Thành, phát hiện 1 bí mật cực sốc

Khảo cổ lăng mộ hoàng đế ra lệnh xây Tử Cấm Thành, phát hiện 1 bí mật cực sốc
Keng17:46:09 23/02/2025
Theo truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV), các nhà khảo cổ phát hiện bí mật ở lăng mộ Minh Thành Tổ Chu Đệ qua các ghi chép lịch sử. Ông được an táng cùng 30 cung nữ, để những người này có thể tháp tùng ông sang thế giới bên kia.

 3  |  0 Thảo luận  |  

Thư tay Isaac Newton viết năm 1704 dự đoán sốc về ngày tận thế

Thư tay Isaac Newton viết năm 1704 dự đoán sốc về ngày tận thế
JLO15:19:15 22/02/2025
Bức thư của Isaac Newton năm 1704 dự đoán gì về ngày tận thế được tìm thấy sau nhiều năm thất lạc và được trình chiếu công khai tại Đại học Hebrew ở Jerusalem vào năm 2007.

 1  |  0 Thảo luận  |  

Đàn quạ đều đặn bay về Tử Cấm Thành lúc nửa đêm, báo hiệu điều tâm linh rùng rợn

Đàn quạ đều đặn bay về Tử Cấm Thành lúc nửa đêm, báo hiệu điều tâm linh rùng rợn
Thảo Mai15:52:10 19/01/2025
Bí mật hậu cung của Tử Cấm Thành luôn là đề tài thu hút sự tò mò. Nhiều người thắc mắc về về những đàn quạ bay đến từ phía tây bắc vào mỗi buổi sáng, kể cả khi nơi đây không còn bóng người.

 3  |  0 Thảo luận  |