Vaccine COVID-19 - Nước giàu tích trữ, nước nghèo lâm nguy

COVAX là chương trình nhằm đảm bảo vắc xin được chia sẻ công bằng giữa các quốc gia trên thế giới. Mặc dù đang được triển khai, kế hoạch này vẫn đang còn một số vấn đề bởi bằng cách thu mua thêm vắc xin cho mình, các nước giàu đang gây tổn hại tới COVAX và khiến đại dịch kéo dài

.

Một số nước giàu có hơn đã bị chỉ trích vì thu mua lượng lớn vắc xin chẳng hạn như Anh quốc. London đã đạt thỏa thuận mua đủ số vắc xin cho gấp 5 lần số dân.

Các nước giải thích rằng họ phải giành được các thỏa thuận trước khi biết vắc xin nào có hiệu quả và hứa hẹn sẽ quyên góp số còn thừa. Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng, các nước nhiều khả năng sẽ không tài trợ bất cứ liều vắc xin nào cho tới khi họ biết miễn dịch kéo dài bao lâu và chống lại các biến thể nào.

Bằng cách thu mua thêm vắc xin cho mình, các nước giàu đang gây tổn hại tới COVAX và khiến đại dịch kéo dài.

Do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), liên minh vắc xin GAVI và liên minh phát kiến dịch tễ CEPI thành lập, COVAX - một chương trình chia sẻ vắc xin toàn cầu được thiết kế để khiến vắc xin Covid-19 được tiếp cận một cách đồng đều, công bằng giữa cuộc chạy đua tiêm chủng, đặc biệt với các nước không có khả năng mua vắc xin ngoài thị trường mở.

COVAX thương thảo để mua vắc xin số lượng lớn từ các công ty dược phẩm và cũng có thể nhận vắc xin do các nước giàu tài trợ. Những quốc gia nghèo hơn được cấp vắc xin miễn phí từ sáng kiến và các nước giàu hơn cũng có thể mua lại từ COVAX, như một cách để đa dạng nguồn cung.

Tuy nhiên, sáng kiến này gặp rất nhiều trở ngại. Mặc dù một số nước giàu đã bắt đầu chiến dịch tiêm chủng của mình, mãi đến ngày 24/2 lô vắc xin đầu tiên của COVAX mới tới Ghana.

Vì sao mọi việc không diễn tiến nhanh chóng hơn?

Theo AP, câu trả lời là: Không đủ vắc xin!

Nguồn cung vắc xin Covid-19 của thế giới cực kì hạn chế các công ty đang chật vật sản xuất thêm và các chuyên gia dự đoán rằng, sẽ không có đủ số liều vắc xin để chủng ngừa toàn cầu cho tới 2023, 2024.

Trong khi các nước thu nhập trung bình và cao dự trữ hơn 5 tỉ liều, thì COVAX mới đạt thỏa thuận cho hơn 1 tỉ liều vắc xin và không phải toàn bộ số này đã được hợp đồng chắc chắn.

Sáng kiến đã nhận hàng tỉ USD nhưng Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus chỉ ra rằng, t.iền gần như không có nghĩa lý gì nếu không có vắc xin để mua. Ông nài nỉ các nước giàu đừng thương thảo mua thêm vắc xin dự trữ bởi hành động này sẽ làm tê liệt các thỏa thuận mà COVAX đã có.

Các nước giàu với số dân chiếm hơn 14% toàn thế giới đã mua hơn 53% lượng vắc xin, chủ yếu từ thỏa thuận đặt hàng mua trước.

Hiện nay cầu vượt quá cung và ngay cả những nước giàu hơn cũng không thể đẩy nhanh tiêm chủng. Dù vậy, nhiều khả năng họ sẽ làm được điều đó trong khoảng thời gian tính bằng tháng, ví dụ như Mỹ là mùa hè năm nay. Trong khi đó có những nước nghèo sẽ mất hàng năm trời.

Give a vaccine là sáng kiến của cặp vợ chồng người Anh Stephen và Janice Lampard. Với mục tiêu vận động 100.000 bảng Anh thông qua trang GoFundMe, cặp đôi này đã đàm phán với các tổ chức y tế phi chính phủ ở các quốc gia có thu nhập thấp về việc hỗ trợ cung cấp các liều vắc xin.

Give a vắc xin ra mắt ngay trước Giáng sinh năm ngoái và đã quyên góp gần 15.000 bảng Anh (21.200 USD). Mức kêu gọi đóng góp là 15 bảng Anh, tương đương giá trị một liều vắc xin.

Nhưng ngay đến cả chương trình toàn cầu như COVAX cũng không thể cung cấp đủ số lượng vắc xin thì những chương trình đền từ nỗ lực cá nhân như Give vaccine càng vô vọng, không thể đáp ứng cho người nghèo.

Mặc dù các nước thành viên G7 hứa đảm bảo tiếp cận công bằng đối với vắc xin Covid-19 và cam kết 7,5 tỷ USD cho COVAX, hiện chưa có nhiều thông tin chi tiết từ các nước bao gồm Anh, Đức và Pháp về việc khi nào họ sẽ sẵn sàng chia sẻ số vắc xin dư thừa của mình.

Trong khi Tổng thống Pháp Macron hứa đóng góp 5% vắc xin cho COVAX, Ngoại trưởng Anh James Cleverly cho rằng "rất khó để khẳng định khi nào Anh sẽ đóng góp và sẽ làm như thế nào".

Các nước giàu khác như Canada, New Zealand và Singapore đã đăng ký nhận vắc xin thông qua COVAX ngay cả khi đã có nguồn cung riêng của mình.

Bệnh viện ở bang Texas chật vật vì giá lạnh, cúp điện, mất nước Tin tài trợThời tiết giá lạnh kỷ lục gây cúp điện và mất nước tại các bệnh viện ở một khu vực rộng lớn của bang Texas, Mỹ đang đẩy các y bác sĩ vào tình cảnh khó khăn hơn trong bối cảnh phải đối phó với đại dịch COVID-19.