Tim Cook: Cuộc "cải tổ" lớn chưa từng có tại Apple, ai sẽ kế nhiệm đế chế tỷ đô?

Apple sắp trải qua cuộc cải tổ lớn nhất trong nhiều thập kỷ, khi CEO Tim Cook, người đã chèo lái tập đoàn sau thời Steve Jobs chuẩn bị rút lui. Sự chuyển mình này được kỳ vọng sẽ định hình lại tương lai của "gã khổng lồ công nghệ".

Timothy Donald Cook, sinh ngày 1/11/1960 tại Mobile, Alabama, là một trong những nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn nhất trong ngành công nghệ toàn cầu. Từ một kỹ sư công nghiệp tài năng đến người kế nhiệm huyền thoại Steve Jobs, Tim Cook đã chèo lái con thuyền Apple vượt qua nhiều thách thức, biến tập đoàn trở thành đế chế công nghệ hàng đầu thế giới với giá trị vốn hóa thị trường hàng nghìn tỷ đô la. Cuộc đời và sự nghiệp của ông là một minh chứng cho sự kiên trì, tầm nhìn chiến lược và khả năng lãnh đạo tài tình.

Nền tảng cho một nhà lãnh đạo:

Tim Cook lớn lên tại Robertsdale, Alabama, trong một gia đình lao động truyền thống. Cha ông, Donald, là công nhân tại xưởng đóng tàu, còn mẹ ông, Geraldine, làm việc tại một hiệu dược phẩm. Môi trường lớn lên này có lẽ đã hình thành nên tính cách cần cù, thực tế và sự tập trung vào hiệu suất của Cook ngay từ khi còn trẻ.

Với niềm đam mê công nghệ và kỹ thuật, Cook theo học tại Đại học Auburn và tốt nghiệp Cử nhân Khoa học ngành kỹ thuật công nghiệp vào năm 1982. Sau đó, ông tiếp tục hoàn thiện kiến thức và kỹ năng lãnh đạo của mình bằng cách lấy bằng Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh (MBA) từ Trường Kinh doanh Fuqua của Đại học Duke vào năm 1988.

Cuộc hành trình đến với Apple:

Trước khi gia nhập Apple, Tim Cook đã tích lũy kinh nghiệm quý báu tại nhiều tập đoàn lớn. Ông dành 12 năm làm việc tại IBM, nơi ông dần thăng tiến lên vị trí Giám đốc Điều hành mảng máy tính cá nhân tại Bắc Mỹ. Sau IBM, ông đảm nhiệm vai trò Giám đốc Điều hành bộ phận phân phối máy tính tại Intelligent Electronics và sau đó là Phó Chủ tịch phụ trách vật liệu tại Compaq trong sáu tháng vào năm 1997. Những kinh nghiệm này đã tôi luyện Cook trở thành một chuyên gia xuất sắc trong lĩnh vực quản lý chuỗi cung ứng và vận hành.

Bước ngoặt lớn nhất trong sự nghiệp của Tim Cook đến vào năm 1998, khi Steve Jobs, người sáng lập vĩ đại của Apple, mời ông gia nhập. Chỉ sau một cuộc phỏng vấn kéo dài vỏn vẹn năm phút, Cook đã quyết định nhận lời, cảm thấy đây là một cơ hội duy nhất để làm việc với những bộ óc sáng tạo thiên tài và giúp phục hồi một tập đoàn Mỹ vĩ đại.

Vai trò ban đầu của Cook tại Apple là Phó Chủ tịch cấp cao phụ trách hoạt động toàn cầu. Ngay lập tức, ông đã thực hiện những thay đổi mang tính cách mạng, giúp Apple thoát khỏi tình trạng khó khăn tài chính. Cook đã cắt giảm đáng kể lượng hàng tồn kho bằng cách đóng cửa các nhà máy và kho bãi không hiệu quả, đồng thời thiết lập các hợp đồng thi công chặt chẽ với các đối tác bên ngoài.

Dấu ấn lãnh đạo và những thành tựu vượt trội:

Ngày 24/8/2011, Tim Cook chính thức trở thành Giám đốc Điều hành của Apple, chỉ sáu tuần trước khi Steve Jobs qua đời. Gánh vác một trọng trách khổng lồ, Cook không chỉ duy trì mà còn phát triển Apple lên một tầm cao mới. Dưới sự lãnh đạo của ông, doanh thu và lợi nhuận của Apple đã tăng gấp đôi vào năm 2022, và giá trị thị trường của tập đoàn đã tăng vọt từ 348 tỷ USD lên 3 nghìn tỷ USD, biến Apple thành một trong những tập đoàn có giá trị nhất thế giới.

Năm 2015, ông tuyên bố sẽ quyên góp toàn bộ tài sản cổ phiếu của mình cho các hoạt động từ thiện. Cook cũng là người ủng hộ mạnh mẽ các cải cách chính trị trong các lĩnh vực như giám sát quốc tế và trong nước, an ninh mạng, thuế tại Mỹ và bảo vệ môi trường. Ông từng tham gia các cuộc thảo luận về giám sát chính phủ và an ninh internet với cựu Tổng thống Obama vào năm 2013 và công khai phản đối lệnh của tòa án yêu cầu Apple tạo phần mềm iOS tùy chỉnh để giúp FBI mở khóa iPhone của một tên nghi phạm cực đoan, nhấn mạnh tầm quan trọng của quyền riêng tư.

Phong cách lãnh đạo của Tim Cook:
Ông đặt niềm tin sâu sắc vào đội ngũ của mình, thúc đẩy sự độc lập, tự tin và sáng tạo trong nhân viên Apple. Cook được biết đến là một người thân thiện, điềm tĩnh và ưu tiên một môi trường làm việc hài hòa. Khả năng phân tích rõ ràng, minh bạch của ông, cùng với các chính sách khuyến khích hợp tác, đã thúc đẩy đáng kể tinh thần làm việc của đội ngũ. Dù có cách tiếp cận thoải mái và dân chủ, ông vẫn đặt ra kỳ vọng cao cho nhân viên, đảm bảo họ luôn sẵn sàng vượt qua thử thách và tập trung vào mục tiêu. Cách tiếp cận này đã giúp Apple mở rộng thị phần và đạt được tăng trưởng doanh thu đáng kể.

Những bài học quan trọng từ phong cách lãnh đạo của Tim Cook bao gồm: Chấp nhận rủi ro, khiêm tốn, minh bạch trong kinh doanh, thừa nhận sai lầm, tập trung vào sản phẩm, trách nhiệm.

Những thách thức và cuộc cải tổ lớn nhất trong lịch sử Apple:

Mặc dù Tim Cook vẫn giữ vững vị trí CEO, Apple đang đối mặt với một cuộc "cải tổ" lớn nhất trong lịch sử, đặc biệt trong đội ngũ lãnh đạo cấp cao. Nhiều giám đốc kỳ cựu, những người đã gắn bó với tập đoàn hàng thập kỷ và kiếm được hàng trăm triệu đô la, đang bắt đầu rời đi hoặc chuyển giao quyền lực. Jeff Williams, COO lâu năm và từng được xem là "người kế nhiệm hiển nhiên", đã thông báo nghỉ hưu vào cuối năm 2025.

Sự ra đi của Williams cũng buộc Apple phải tái cơ cấu. Apple cũng đang trở nên quyết liệt hơn trong lĩnh vực AI. Đơn vị đã cân nhắc mua lại các startup AI như Perplexity hoặc Mistral, một điều chưa từng có tiền lệ, vì Apple chưa bao giờ chi quá 3 tỷ USD cho các thương vụ M&A trước đây. Đây được coi là một bước ngoặt quan trọng để cạnh tranh trong cuộc đua AI. Dù vậy, Apple đang phải đối mặt với những thách thức. Sự chậm trễ trong lĩnh vực AI, dòng sản phẩm bị cho là thiếu đột phá, văn hóa thiết kế bị suy yếu, và mối quan hệ căng thẳng với các nhà phát triển và cơ quan quản lý. Mặc dù vậy, hội đồng quản trị vẫn tin tưởng vào khả năng của Cook trong việc xoay chuyển tình thế.

Với việc Jeff Williams rút lui, câu hỏi về người kế nhiệm Tim Cook trở nên phức tạp hơn bao giờ hết. Sabih Khan, COO mới, được nhận xét là thiếu kinh nghiệm rộng lớn để ngay lập tức trở thành CEO. Trong trường hợp Cook đột ngột từ chức, Apple có thể tạm thời được điều hành bởi một "ủy ban lãnh đạo" gồm Khan, Kevan Parekh và Deirdre O'Brien, người đã gắn bó với Apple 35 năm.

Về lâu dài, John Ternus, Phó Chủ tịch cấp cao phụ trách kỹ thuật phần cứng, được xem là ứng cử viên sáng giá nhất. Ông trẻ hơn Cook khoảng 15 tuổi, có lịch sử lâu dài với tập đoàn và được nhìn nhận là một "CEO tập trung vào sản phẩm", điều mà nhiều nhà quan sát tin rằng phù hợp với Apple. Tuy nhiên, kinh nghiệm tài chính và vận hành của Ternus còn hạn chế, đòi hỏi ông phải dựa vào một đội ngũ CFO và COO mạnh mẽ.

Apple hiện đang bước vào một giai đoạn tái cấu trúc quan trọng. Củng cố vị thế hiện tại đồng thời chuẩn bị cho một tương lai đòi hỏi những đột phá AI và sự đổi mới mạnh mẽ. Dù Tim Cook vẫn đang nắm quyền kiểm soát vững chắc, một cuộc "cải tổ" lãnh đạo lịch sử ở cấp cao là điều không thể tránh khỏi. Vấn đề không chỉ là ai sẽ ngồi vào chiếc ghế CEO sau Cook, mà còn là liệu Apple có đủ nhanh nhạy và dũng cảm để tự đổi mới trước khi quá muộn.

Ái nữ siêu cấp xinh đẹp của Steve Jobs biểu tượng của hội rich kid xứ cờ hoa một thời bây giờ ra sao? THANH HUYỀN18:49:06 23/04/2025Eve Jobs không chỉ nổi tiếng với danh xưng con gái của Steve Jobs - huyền thoại sáng lập Apple, mà còn là một người mẫu kiêm vận động viên cưỡi ngựa đầy tài năng, là người dẫn đầu thế hệ it girl mới tại Mỹ trong những năm đầu gần đây.