'Thủy quái' ngự giữa sa mạc Arizona 100 năm, 'khắc chế' 1 điểm yếu của phái nữ?

Theo Interesting Engineering, vào năm 2024, các nhà khoa học phát hiện ra sự thật thú vị về một loài cá có thể sống hơn 100 năm trong một hồ nước giữa sa mạc Mỹ, mặc dù điều kiện sống ở đây rất gian khổ.

Loài cá này được tìm thấy ở các ốc đảo, suối và các vùng nước khác trong sa mạc. Chúng sống sót trong những điều kiện cô lập và vẫn phát triển nhờ vào khả năng thích ứng với điều kiện khắc nghiệt của sa mạc.

Những năm qua, các nhà ngh.iên cứu Đại học Minnesota miệt mài ngh.iên cứu các loài cá thuộc chi cá trâu (Ictiobus) bao gồm cá trâu môi lớn, trâu môi nhỏ, trâu đen.

Các khảo sát và thí nghiệm chỉ ra những loài cá này không chỉ sống sót trong điều kiện môi trường khắc nghiệt mà còn có tuổi thọ đáng kinh ngạc. Thậm chí, nhiều con đã vượt qua mọi giới hạn về sự lão hóa của động vật có xương sống.

Mọi chuyện bắt đầu khi một số ngư dân bắt gặp những đốm cam và đen kỳ lạ trên cơ thể nhiều con cá trâu tại hồ chứa Apache, vùng sa mạc Arizona , nơi các điều kiện sống vô cùng khắc nghiệt.

Các ngư dân đã không giấu được sự tò mò và liên hệ với nhà ngư học Alec Lackmann từ Đại học Minnesota để tiến hành phân tích khoa học. Nhóm ngh.iên cứu đã phân tích otoliths - những "sỏi tai" nằm bên trong hộp sọ của cá. Tương tự như vòng cây, otolith phát triển từng lớp mỗi năm, cho phép các nhà khoa học xác định chính xác tuổi của cá qua kính hiển vi.

Kết quả phân tích cho thấy một số con cá trâu đầu tiên được thả vào khu vực thượng hồ Apache đã sống từ năm 1918 đến nay. Nhóm đối chiếu lại các tư liệu được lưu trữ và nhận thấy những con cá này ban đầu được nuôi ở các trại giống và ao nuôi dọc sông Mississippi ở miền Trung Tây, sau đó được chính phủ thả vào hồ này năm 1918.

Mở rộng ngh.iên cứu, nhóm nhận thấy hơn 90% số cá trâu ở hồ Apache đã sống hơn 85 năm. Ngoài hồ Apache, năm 2019 nhóm phát hiện tiếp tục một con cá trâu miệng lớn sống đến 112 tuổi ở Pelican Rapids, Minnesota.

Đến tháng 1/2023, nhóm ngh.iên cứu tiếp tục phát hiện một con cá trâu miệng lớn ở Saskatchewan (Canada) sống đến 127 tuổi. Nhóm cho rằng đây là một trong những loài cá nước ngọt sống lâu nhất còn tồn tại đến ngày nay.

Cá trâu có nguồn gốc từ miền trung Bắc Mỹ. Chúng có thể dài hơn 1,2m và nặng 29kg. Trước đó, nhiều nhà ngh.iên cứu tin rằng cá trâu chỉ có thể sống khoảng 30 tuổi. Hiện tại, Lackmann và các đồng nghiệp đang tiếp tục theo dõi các loài cá trâu miệng lớn và tập trung vào ngh.iên cứu DNA, sinh lý học, khả năng chống nh.iễm trùng và so sánh các hệ thống sinh học theo thời gian.

Một trong những phát hiện ban đầu cho thấy loài cá này khi bước vào tuổi già lại thể hiện hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả và phản ứng tốt hơn trước các áp lực.

Cá trâu già ít bị căng thẳng hơn và có sức đề kháng tốt hơn nhờ khả năng chống lại vi khuẩn. Tỷ lệ bạch cầu hạt trung tính và tế bào lympho trong máu của chúng thấp, một dấu hiệu cho thấy mức độ căng thẳng thấp.

Ngoài ra, môi trường sống khắc nghiệt khiến chúng khó sinh sản, từ đó đòi hỏi chúng phải sống thọ nhằm bù đắp cho khoảng thời gian dài không sinh sản. Chẳng hạn tại Saskatchewan, đã có những con cá trâu sống tới 50 năm mà không đẻ trứng. Bên cạnh đó, những hồ nơi cá trâu sống ít bị khai thác thương mại cũng góp phần duy trì đời sống ổn định của chúng.

Dù sống 'cô đơn' ở điều kiện sống khắc nghiệt, nhưng một số loài động vật lại mang đến những 'bí mật' về tập quán sinh sống khiến con người kinh ngạc. Chẳng hạn, cá heo mũi chai ( Tursiops truncatus ) là loài động vật xã hội, thường sống thành nhóm. Tuy nhiên, vào tháng 9/2019, một con cá heo đơn độc, được đặt tên là "Delle", bắt đầu xuất hiện ở eo biển Svenborgsundsung của Đan Mạch. Đây là khu vực nằm ngoài phạm vi sinh sống tự nhiên của loài này và không có bất kỳ cá heo nào khác trong khu vực.

Nhóm ngh.iên cứu tại Đại học Nam Đan Mạch, dẫn đầu bởi nhà sinh vật học Olga Filatova, đã lắp đặt thiết bị ghi âm dưới nước để theo dõi âm thanh mà "Delle" phát ra. Ban đầu, họ chỉ kỳ vọng ghi lại vài tiếng huýt sáo mơ hồ. Tuy nhiên, kết quả vượt xa mong đợi.

Trong 69 ngày, từ ngày 8/12/2022 đến 14/2/2023, thiết bị ghi âm đã thu thập được 10.833 âm thanh khác nhau từ "Delle", bao gồm: 2.291 tiếng huýt sáo, 2.288 chuỗi xung âm, 5.487 âm tần số thấp, 767 tiếng đánh bóng nước.

Nổi bật trong số đó là ba tiếng huýt sáo đặc biệt, thường được gọi là "tiếng huýt sáo đặc trưng". Đây là dạng âm thanh cá nhân hóa, giống như "tên gọi" của từng cá thể cá heo. "Nếu không biết rằng Delle sống một mình, chúng tôi có thể nghĩ rằng có ít nhất ba con cá heo tham gia giao tiếp", Filatova chia sẻ.

Một giả thuyết cho rằng "Delle" phát ra âm thanh để tự an ủi chính mình hoặc phản ứng vô thức trước cảm xúc, tương tự như cách con người cười khi không có ai xung quanh.

Cũng có thể "Delle" đang cố thu hút sự chú ý của những con cá heo khác. Tuy nhiên, điều này không khả thi vì con cá heo đã sống trong khu vực này hơn ba năm mà không gặp bất kỳ đồng loại nào.

Các chuyên gia như Thea Taylor, giám đốc Dự án Cá heo Sussex, nhận định rằng kết quả này không quá bất ngờ. Cá heo là loài sử dụng âm thanh không chỉ để săn mồi và định hướng mà còn để giao tiếp ở khoảng cách xa. Tuy nhiên, việc một con cá heo đơn độc liên tục phát ra âm thanh giao tiếp lại rất đáng chú ý. Taylor cho rằng những âm thanh này có thể là tín hiệu cảm xúc vô thức, hé lộ tiềm năng sử dụng giao tiếp của cá heo để ngh.iên cứu sâu hơn về hành vi và cảm xúc tự nhiên của chúng.

Ngỡ ngàng Long Cốc mùa đẹp nhất trong năm PV08:41:09 22/11/2024Phú Thọ có một nơi được mệnh danh là thiên đường xanh ngát miền trung du - đó chính là đồi chè Long Cốc mang vẻ đẹp vừa thanh bình, vừa thơ mộng khiến bất kì ai cũng phải xao xuyến.