Nữ hoàng Ai Cập Hatshepsut - Nữ Pharaoh đầu tiên cai trị quốc gia không thua một Pharaoh nào

Lịch sử Ai Cập ghi nhận nhiều trường hợp phụ nữ nắm giữ ngôi vị Pharaoh. Trong đó, quyền lực nhất, thời gian trị vì lâu nhất phải kể đến Hatshepsut, người bị phá hủy lăng mộ sau 20 năm "yên giấc".

Hatshepsut (1508 - 1458 TCN) là con gái lớn của vua Thutmose I và Hoàng hậu Ahmose, vị vua và hoàng hậu đầu tiên của dòng họ Thutmoside thuộc Vương triều thứ mười ba.

Năm 1493 TCN, Hatshepsut trở thành Hoàng hậu của vua Thutmose II,em trai cùng cha khác mẹ. Khi Thutmose II qua đời, vì Thutmose III (con trai của Thutmose II , cháu trai của Hatshepsut) còn nhỏ, Hatshepsut lên cầm quyền nhiếp chính. Lâu dần, dù không chính thức, Hatshepsut trở thành nữ Pharaoh đầu tiên của Ai Cập, nắm giữ toàn vương quyền.

Được biết, pháp luật Ai Cập cổ đại không cấm phụ nữ trở thành Pharaoh. Nhưng theo quan niệm thời kì đó, việc nữ giới thừa kế ngai vàng được coi là làm nhiễu loạn niềm tin cốt lõi của người Ai Cập.

Bà trị vì vương triều trong suốt 21 năm, đưa Ai Cập hùng mạnh, thịnh vượng và giàu có. Theo mô tả, Hatshepsut là một trong những "phụ nữ đẹp nhất" thời Ai Cập cổ đại.

Tuy nhiên, 20 năm sau ngày mất, lăng mộ của Hatshepsut bị đột nhập, phá hủy nhằm xóa bỏ tên bà biến mất khỏi lịch sử Ai Cập. Người ta đặt ra nghi vấn, Thutmose III chủ mưu đứng sau vì ông căm hận Hatshepsut chiếm ngôi trong thời gian dài.

Tuy nhiên, âm mưu này không triệt để. Bằng chứng là người đời sau vẫn biết đến nữ Pharaoh Hatshepsut. Cuộc đời bà trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều tác phẩm sử thi, phim ảnh.

Một trường đại học của Đức cho biết các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một chất gây ung thư trong lọ kem dưỡng da được cho là của Nữ hoàng Hatshepsut, người đã trị vì Ai Cập cách đây 3.500 năm. Phát hiện này cho thấy có thể Nữ hoàng đã vô tình đầu độc chính mình.

Đại học Bonn cho biết họ đã mất 2 năm để nghiên cứu thành phần đã khô trong lọ kem này - cái nằm trong bộ sưu tập của Bảo tàng Ai Cập và có một dòng ghi chú nói rằng nó thuộc về Nữ hoàng Hatshepshut.

Lọ kem này được cho là một loại kem dưỡng da hoặc thuốc dùng để đối phó với các rối loạn về da như eczema.

Thành phần của nó gồm có dầu cọ và hạt nhục đậu khấu, cùng với các axit béo. Trường đại học này cho biết, trong gia đình Nữ hoàng Hatshepsut cũng từng có người bị bệnh về da.

Các nhà nghiên cứu cũng tìm thấy benzopyrene - một loại hydrocacbon thơm và có khả năng gây ung thư cao.

Các quan chức Ai Cập nói rằng xác ướp của Nữ hoàng Hatshepsut cho thấy bà bị béo phì, có thể bị bệnh tiểu đường, ung thư gan và qua đời ở tuổi 50.

Sự cai trị kéo dài 2 thập kỉ của bà vào thế kỉ thứ 15 trước Công Nguyên là thời gian cai trị dài nhất trong số các Nữ hoàng Ai Cập cổ đại.

Thế giới hiện đại cũng đã cảm nhận được một chút mùi hương hoàng gia cổ đại khi các nhà khoa học hoàn thiện nghiên cứu của mình về mùi nước hoa mà nữ hoàng Hatshepsut sở hữu.

Phân tích chiếc lọ kim loại mà vị nữ hoàng nổi tiếng sử dụng, nhóm nghiên cứu thuộc Bảo tàng Ai Cập, Đại học Bonn tại Đức mới đây đã phát hiện những chất cặn còn lại từ nước hoa của nữ hoàng Hatshepsut. Bước tiếp theo sẽ là nỗ lực tái tạo lại mùi hương, có vẻ như loại nước hoa này được tạo ra từ hương trầm đắt tiền nhập khẩu từ Somalia ngày nay.

Mặc dù các món đồ chôn theo quan tài của những đấng cai trị Ai Cập cổ đại có trong các bảo tàng trên toàn thế giới, nếu thành công, đây sẽ là lần đầu tiên các nhà nghiên cứu tại tạo được nước hoa của pharaoh.

Hatshepsut trở thành một trong số hiếm hoi các pharaoh nữ của Ai Cập cổ đại khi người em cùng cha khác mẹ đồng thời là người chồng, Pharaoh Thutmose II, chết mà không có con trai nối dõi. Bà trở thành người đồng nhiếp chính cho đến khi con của chồng với một phi tần khác là Thutmose III trưởng thành, nhưng bà đã cai trị ngai vàng rất hiệu quả và được hội đồng hoàng gia cũng như quan chức tôn giáo công nhận là pharaoh cho đến khi bà mất vào năm 1457 trước Công Nguyên.

Mặc dù là phụ nữ, hai thập kỷ làm pharaoh của Hatshepsut được coi là thời kỳ đặc biệt hưng thịnh. Theo các nhà sử học, bà cai trị đất nước như một người đàn ông. Bà cũng đã trải qua ít nhất một chiến dịch quân sự nhưng vẫn duy trì hòa bình cho phần lớn người dân Ai Cập, đồng thời cũng thực hiện được một số dự án công trình ấn tượng.

Có lẽ Hatshepsut được biết đến nhiều nhất với sự kiện tại lập các con đường thương mại phía nam vốn bị gián đoạn bởi chiến tranh, góp phần làm đế chế của bà thêm thịnh vượng. Theo các tài liệu cổ, bà cũng cử một đoàn người đến vùng đất Punt cổ đại - ngày nay được gọi là chiếc sừng của Châu Phi - trở về với những con thuyền chứa đầy nhựa thơm, hương trầm và đáng chú ý là những cây hương trầm sau đó được chồng ngay gần đền mộ của bà (mộ thường được xây ngay trước khi pharaoh băng hà).

Người phụ trách Bảo tàng Ai Cập, Đại học Bonn - cho biết: "Hương trầm đặc biệt có giá trị vào thời Ai Cập cổ đại, chỉ được sử dụng trong đền thờ và cho những vị thánh sống (ví dụ như vua chúa)."

Các nhà nghiên cứu cho rằng họ đã phát hiện chính loại hương trầm này trong chiếc lọ chạm vàng có khắc tên của nữ hoàng. Sử dụng kỹ thuật tia X, phần cặn của chất lỏng đã hiện hình dưới đáy. Các nhà dược học sẽ phân tích chất cặn này và chia thành các thành phần với hy vọng tái tạo được mùi hương vào thời điểm 3500 sau khi Hatshepsut lần cuối sử dụng nó.

Người này cho biết: "Tôi đã đi tìm kiếm chất cặn của nước hoa bởi đó là một đầu mối có giá trị. Hình dáng của chiếc lọ cũng cho thấy nó là một chiếc lọ đựng nước hoa nổi tiếng, ban đầu bị đóng nắp".

Việc sử dụng nước hoa rất phổ biến ở những người phụ nữ tầng lớp trên của xã hội Ai Cập cổ đại nhưng họ cũng không sử dụng loại hương trầm hiếm có.

Người này nói thêm: "Nước hoa thời Ai Cập cổ đại là một dạng dầu, sản phẩm chỉ dành cho tầng lớp trên. Những người Ai Cập sử dụng các loài hoa, quả và gỗ thơm của địa phương để tạo nước hoa. Họ đưa các nguyên liệu vào dầu không mùi cho đến khi dầu có mùi."

Sở thích đối với hương trầm của nữ hoàng Hatshepsut có liên quan đến khao khát kiểm soát quyền lực của bà - một điều mong manh đối với một trong số các pharaoh nữ trong lịch sử Ai Cập. Rất nhiều các bức vẽ và tượng của và cho thấy bà ăn mặc như một người đàn ông trong y phục hoàng tộc và một số người thậm chí còn mô tả bà có mang râu. Các chuyên gia nghiên cứu Ai Cập cho rằng, việc mang một sản phẩm xa xỉ như thế khiến người đó được dành riêng để phục vụ cho thần thánh và vua chúa, đây là một cách củng cố địa vị của bà như là một đấng cai trị tối cao của Ai Cập.

Các chuyên gia nghiên cứu Ai Cập cũng đã phát hiện ra xác ướp của nữ hoàng Hatshepsut vào năm 2007 nhờ vào kỹ thuật tia X và DNA, khiến bà trở thành nhân vật hoàng gia Ai Cập cổ đại đầu tiên được nhận diện kể từ sự kiện vua Tutankhamen (Tut) vào năm 1922.

Sông Nile: Khởi nguồn kỳ bí và ẩn số kéo dài ba thiên niên kỷ team youtuber18:12:18 03/06/2021Khởi nguồn của sông Nile ở đâu? Câu hỏi tưởng chừng khá đơn giản nhưng đã khiến các nhà thám hiểm, các nhà địa lý học say mê tìm câu trả lời trong hàng nghìn năm qua. Khám phá khởi nguồn sông Nin (hay Nile) là một trong những câu hỏi quan trọng...