NSND Lý Huỳnh - cha ruột Lý Hùng: "Ông vua" phim võ thuật và giai thoại thách đấu Lý Tiểu Long

NSND Lý Huỳnh là một trong những gia tộc nghệ thuật đình đám, không chỉ là tên tuổi lừng lẫy trong điện ảnh Việt, NSND Lý Huỳnh còn là võ sư vô cùng nổi tiếng, nhiều lần đánh bại các võ sĩ nổi tiếng, trong đó, không ai là không nhớ đến việc ông từng "thách đấu" huyền thoại võ thuật Lý Tiểu Long.

NSND Lý Huỳnh tên thật là Lý Kim Tuyền, sinh năm 1942 tại Vĩnh Long trong một gia đình người Hoa có truyền thống về võ thuật. Tuy nhiên, ông chủ yếu học võ từ những sư phụ khác chứ không phải từ cha mình.

Nhiều lần đánh bại các nhà vô địch

Lý Huỳnh lên võ đài lần đầu tiên năm 17 tuổi, khi đó chàng thanh niên nặng 60kg, trong khi đối thủ là Văn Đại, võ sĩ vô địch ở miền Nam năm 1957. Họ đấu 2 trận, Lý Huỳnh thua một trận, hòa 1 trận. Dù không thắng, chàng võ sĩ trẻ vẫn tỏa sáng vì đã khiến nhà vô địch suýt thua một thiếu niên. Lý Huỳnh từng kể, trận thua đó, lẽ ra ông thắng vì đã đánh ngã Văn Đại nhưng thiếu kinh nghiệm nên không biết bồi thêm.

Sau đó là chuỗi chiến thắng của Lý Huỳnh khi đấu với các võ sĩ nổi tiếng và các nhà vô địch. Trong số những người bại trước ông có Lyauté Francoise - vô địch võ biền Pháp ở Việt Nam, Anh Thạch - võ sư nổi tiếng ở miền Bắc, vào miền Nam năm 1954, Mạch Trung Phương - võ sĩ vô địch 6 tỉnh miền Trung...

Có lần, chỉ còn một ngày nữa là lên đài thi đấu, võ sư vô địch Hải Phòng bỗng xin rút. Hóa ra trước đó, ông đi hỏi kinh nghiệm của những người từng bị Lý Huỳnh đánh bại và đều được khuyên đừng đấu, vì "Lý Huỳnh ghê lắm".

Không chỉ có nhiều trận thắng trên võ đài, Lý Huỳnh còn là võ sư "có số có má" ở miền Nam. Võ đường Bình Thới của ông được mở năm 1965 tại quận 11, TP.HCM. Từ đây, nhiều võ sĩ giỏi xuất hiện, tên của họ đều bắt đầu bằng 2 chữ "Lý Huỳnh", như Lý Huỳnh Cường, Lý Huỳnh Yến...

Thách đấu Lý Tiểu Long

Nhắc đến Lý Huỳnh, công chúng đều nhớ đến giai thoại ông thách đấu huyền thoại võ thuật điện ảnh Lý Tiểu Long. Võ sư - nghệ sĩ cho biết, nguồn cơn chuyện thách đấu là vì ông cảm thấy bị xúc phạm. Năm 1970, một đoàn phim Hong Kong sang Việt Nam để làm phim Long hổ sát đấu. Họ đến các võ đường để casting diễn viên, trong đó có võ đường của Lý Huỳnh. Ông được mời đóng vai sư huynh trong phim sau khi biểu diễn bài Thiếu lâm tự và đá liên hoàn bát cước.

Một hôm sau khi quay xong cảnh võ thuật trong nghĩa địa, đạo diễn khen Lý Huỳnh đá hay, đẹp và hỏi ông có dám đánh Lý Tiểu Long không. Chính câu hỏi "có dám không" không này khiến Lý Huỳnh cho là mình bị xúc phạm.

"Tôi bảo, này, tôi thách Lý Tiểu Long. Anh cứ ghi đi, tôi thách Lý Tiểu Long đánh. Tại sao tôi thách? Vì tôi là võ sĩ uýnh đài. Ông Lý Tiểu Long là võ sĩ màn ảnh, ông ấy không uýnh đài", Lý Huỳnh từng kể. Tuy nhiên, Lý Tiểu Long chưa kịp nhận lời thách đấu thì đã qua đời.

Phân tích tương quan lực lượng, Lý Huỳnh cho rằng nếu trận đấu diễn ra thì sẽ chưa biết ai thắng ai, bởi tương quan lực lượng theo ông là "kẻ tám lạng, người nửa cân". Bởi Lý Tiểu Long có điểm yếu là gương mặt hẹp, quai hàm yếu, khi đấm bốc thì một cú móc của đối phương có thể làm gãy quai hàm và dễ knock-out. Nếu Lý Tiểu Long mạnh về bước chân nhún nhảy theo đấu pháp quyền Anh, bộ tay Vịnh Xuân và đòn cước karate thì Lý Huỳnh mạnh về đòn tay quyền Anh, đòn đá taekwondo, chỏ gối của võ tự do và bộ pháp di chuyển theo Thiếu Lâm nam phái.

"Vua" phim võ thuật

Lý Huỳnh bắt đầu đóng phim từ năm 1976, thuộc lớp nghệ sĩ đầu tiên ở Sài Gòn tham gia điện ảnh cách mạng và có nhiều vai diễn nổi tiếng. Trong đó, 4 vai đại tá Hoàng, trung úy Xăm, Đinh "ba búa" (Mối tình đầu), đại úy Long (Mùa gió chướng) đem lại cho ông giải Bông Sen Bạc tại các liên hoan phim toàn quốc. Với vai lão nông Hai Lúa, Lý Huỳnh nhận danh hiệu Diễn viên Xuất sắc nhất với giải thưởng Bông Sen Vàng.

Kể từ đó, Lý Huỳnh là một trong những diễn viên nổi bật được các đạo diễn tin tưởng giao cho đóng một loạt vai phản diện sĩ quan cấp tá, tướng của chế độ Sài Gòn trong những phim đề tài chiến tranh cách mạng. Khán giả khó có thể quên được các vai diễn ấn tượng, lột tả chân thực tính cách phản diện cùng những diễn biến tâm lý nội tâm của NSND Lý Huỳnh, như vai Bách (phim Đứa con bị từ chối), Long "râu" (phim Con mèo nhung), thiếu tá Y Vế (phim Ngọn lửa Krông Jung), đại úy Long (phim Mùa gió chướng), trung úy Xăm (phim Hòn đất)...

Vì muốn chứng tỏ khả năng diễn xuất đa dạng, không thể mãi chỉ đóng khung ở vai phản diện, Lý Huỳnh dốc sức cho vai Lão nông tri điền Hai Lúa trong phim Vùng gió xoáy của đạo diễn Hồng Sến. Ông kể phải lặn lội về vùng quê miền Tây nhiều ngày để hòa nhập cuộc sống người nông dân ở nông thôn.

Mỗi ngày làm công việc đồng áng như một nông dân thứ thiệt để hóa thân vào nhân vật Hai Lúa. Vai diễn này giúp ông đoạt giải Bông sen vàng Diễn viên xuất sắc nhất Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ 6. Sau đó, nghệ sĩ Lý Huỳnh còn có thêm vai diễn chính diện rất ấn tượng nữa là ông Hai Củ trong bộ phim Ông Hai Củ cũng do đạo diễn Hồng Sến thực hiện.

Không chỉ thành công với vai trò diễn viên, ông còn là nhà sản xuất phim nổi tiếng, một trong những người tiên phong làm phim thị trường và là "bá chủ" về dòng phim võ thuật. Năm 2015, phim Tây Sơn hào kiệt của ông được Trung tâm Kỷ lục Việt Nam chứng nhận là "Bộ phim được dàn dựng hoành tráng nhất Việt Nam", hãng phim Lý Huỳnh xác lập kỷ lục "Hãng phim tư nhân sản xuất phim nhiều nhất Việt Nam" với 31 bộ phim hợp tác với nước ngoài.

Sáng 22/10/2020, NSND Lý Huỳnh qua đời tại nhà riêng vào sáng 22/10, hưởng thọ 78 tuổi. Túc trực bên linh cữu cha là sáu người con - hai trai và bốn gái. Trong đó, có ba người con của NSND Lý Huỳnh theo đuổi nghệ thuật gồm Lý Hùng, Lý Hương, Lý Sơn. Trước khi qua đời, NSND Lý Huỳnh và vợ cũng sống cùng Lý Hùng.

Là nam tài tử đình đám, Lý Hùng chia sẻ con đường, sự nghiệp phim ảnh của anh đều có dấu ấn của cha. Từ một cậu bé đam mê võ thuật, Lý Hùng được cha hướng theo nghề diễn. Nhờ sự dẫn dắt của cha, nam diễn viên trở thành ngôi sao hàng đầu của thập niên 1990.

Là con út của NSND Lý Huỳnh, Lý Hương cũng được cha hướng theo nghiệp diễn. Cô đóng phim Hoa cát khi mới lên 8 tuổi. Khán giả yêu mến cô qua hàng loạt phim như Kế hoạch 99, Hồng hải tặc, Cảnh sát đặc khu, Phi vụ Phượng Hoàng, Truy nã tội phạm quốc tế.

Dù gia đình Lý Huỳnh nổi tiếng trong nghệ thuật điện ảnh với bản thân là NSND, 2 con là Lý Hùng và Lý Hương cũng là những diễn viên có tiếng nhưng ít ai biết, gia tộc Lý Huỳnh còn là một gia đình nổi tiếng về bất động sản tại TPHCM với người con trai cả Lý Điền Sơn - người sáng lập ra Công ty cổ phần đầu tư nhà Khang Điền.

Cả cuộc đời NSND Lý Huỳnh cống hiến cho nghệ thuật và võ nghệ, sự ra đi của ông khiến nhiều người vô cùng xót xa. Trước khi qua đời, NSND Lý Huỳnh có cuộc sống hôn nhân vô cùng hạnh phúc bên vợ và được các con hiếu thảo, chăm lo.

Kim Khánh - Tượng đài nhan sắc Vbiz: Bố mất, chồng sắp cưới phản bội, U60 mới tìm thấy tình yêu Hoàng Phúc10:58:39 14/07/2022Từng là một trong những đại mỹ nhân thập niên 90, sở hữu nhan sắc quyến rũ, Kim Khánh ở thời điểm hiện tại vẫn đẹp nóng bỏng và tích cực trong các hoạt động nghệ thuật một cách nghiêm túc dù thầm lặng. Tuy sống độc thân nhưng nữ diễn viên cho...