Lý giải nguyên nhân các pharaoh Ai Cập cổ đại kết hôn với chị em gái của mình

Hôn nhân cận huyết là điều phổ biến ở các hoàng gia từ đông sang tây vào thời xưa, nhưng thường chỉ ở mức anh chị em họ lấy nhau. Nhưng ở các vương triều Ai Cập cổ đại, anh chị em ruột cũng thành vợ chồng.

Trong số những truyền thống, văn hóa tại nơi đây có một truyền thống văn hóa Ai Cập cổ đại đặc biệt kỳ lạ đó là phong tục các pharaoh kết hôn với chị em gái của họ. Thoạt nhìn, tập tục này có vẻ bất thường, thậm chí là cấm kỵ, đối với cảm quan hiện đại. Tuy nhiên, trong bối cảnh văn hóa Ai Cập cổ đại, nó đã ăn sâu vào tín ngưỡng tôn giáo, chiến lược chính trị và chuẩn mực xã hội.

Trong dân chúng nói chung, các cuộc hôn nhân giữa anh trai và em gái diễn ra thường xuyên trong thời gian người La Mã kiểm soát Ai Cập - từ năm 30 trước Công nguyên đến năm 395 sau Công nguyên - nhưng hiện tượng này hiếm hơn ở những khoảng thời gian trước đó, theo các ghi chép cổ xưa. Trong khi đó, các hoàng gia Ai Cập cổ đại đôi khi kết hôn giữa anh, chị em ruột - một tập tục có thể phản ánh niềm tin tôn giáo - và các pharaoh đôi khi kết hôn với con gái của chính họ.

Marcelo Campagno, một học giả độc lập có bằng tiến sĩ về Ai Cập học, nói: "Câu hỏi về việc kết hôn giữa anh em ở Ai Cập cổ đại đã được thảo luận rất nhiều".

Ví dụ về những người cai trị Ai Cập kết hôn giữa anh trai, em gái bao gồm Senwosret I (trị vì khoảng năm 1961 trước Công nguyên đến năm 1917 trước Công nguyên), người đã kết hôn với em gái mình là Neferu; Amenhotep I (trị vì khoảng năm 1525 trước Công nguyên đến năm 1504 trước Công nguyên), người đã kết hôn với em gái mình là Ahmose-Meritamun; và Cleopatra VII (trị vì vào khoảng năm 51 trước Công nguyên đến năm 30 trước Công nguyên), người đã kết hôn với anh trai là Ptolemy XIV trước khi ông bị hại...

Nhiều người trong hoàng gia Ai Cập đã tham gia vào các cuộc hôn nhân giữa anh trai, em gái để mô phỏng tập tục của Osiris và Isis, hai vị thần Ai Cập là anh em ruột kết hôn với nhau.

Leire Olabaria, giảng viên về Ai Cập học tại Đại học Birmingham ở Anh, nói: "Osiris là một trong những vị thần quan trọng nhất trong tôn giáo Ai Cập. Phối ngẫu của ông, Isis, cũng là em gái mình theo một số quan điểm vũ trụ của người Ai Cập cổ đại. Vì vậy, các cuộc kết hôn trong hoàng tộc để mô phỏng Osiris và Isis, đồng thời duy trì hình ảnh của họ như những vị thần trên trái đất."

Campagno đồng ý rằng, cuộc hôn nhân Osiris-Isis giúp giải thích tại sao hôn nhân anh trai, em gái lại được hoàng gia Ai Cập thực hiện.

Trong số những người không thuộc hoàng gia, hôn nhân giữa anh trai, em gái dường như không trở nên phổ biến cho đến thời La Mã cai trị.

Olabaria cảnh báo rằng, có thể khó phát hiện hôn nhân anh trai, em gái sau khi bắt đầu Tân Vương quốc (khoảng năm 1550 trước Công nguyên đến năm 1070 trước Công nguyên) vì những thay đổi trong cách sử dụng từ ngữ của người Ai Cập. Ví dụ: "Thuật ngữ 'snt' thường được dịch là 'chị' nhưng ở Tân Vương quốc, nó cũng bắt đầu được sử dụng cho vợ hoặc người yêu," Olabaria nói.

Sabine Huebner, giáo sư về các nền văn minh cổ đại tại Đại học Basel ở Thụy Sĩ, đã viết rằng, các cuộc hôn nhân giữa anh trai, em gái thực sự có thể diễn ra. Những cha mẹ không có con trai có thể muốn sự sắp xếp này, vì điều đó có nghĩa là người chồng sẽ chuyển đến sống ở nhà họ thay vì con gái họ rời đi.

Huebner viết: "Điều này rất quan trọng đối với sự ổn định tài chính của cha mẹ khi họ già đi. Tục lệ chính thức nhận con rể này xảy ra ở các xã hội cổ đại khác, bao gồm cả Hy Lạp".

Có những cách giải thích khác có thể giải thích tại sao hôn nhân anh trai, em gái thường xuyên xảy ra ở Ai Cập La Mã. Olabaria cho biết, khả năng là cha mẹ đã khuyến khích điều đó để tài sản và của cải không bị chia nhiều khi họ qua đời. Campagno lưu ý rằng, tập tục này dường như đã xảy ra phần lớn ở một bộ phận dân số gốc Hy Lạp, và Olabaria cho biết, hôn nhân anh trai, em gái có thể đã được sử dụng như một dấu hiệu nhận dạng đối với người Ai Cập gốc Hy Lạp.

Tác động của di truyền và sức khỏe lên gia đình hoàng gia

Về mặt di truyền, con cái sinh ra từ mối quan hệ họ hàng gần có nguy cơ mắc các rối loạn di truyền lặn cao hơn. Điều này là do những người họ hàng gần có nhiều khả năng mang cùng gen lặn và khi cả cha và mẹ đều truyền một bản sao của gen đó, đứa trẻ có thể biểu hiện rối loạn liên quan.

Các ghi chép lịch sử và phát hiện khảo cổ cho thấy một số thành viên của hoàng gia Ai Cập có biểu hiện vấn đề sức khỏe. Ví dụ, Vua Tutankhamun, một trong những vị pharaoh nổi tiếng nhất, được cho là đã mắc nhiều vấn đề về sức khỏe.

Các phân tích hiện đại về di hài của ông cho thấy những tình trạng như hở vòm miệng, bàn chân khoèo và các dị tật xương khác. Các nghiên cứu di truyền đã chỉ ra rằng cha mẹ ông có thể là anh chị em ruột.

Tương tự như vậy, các xác ướp khác thuộc dòng dõi hoàng gia cũng có dấu hiệu mắc bệnh tật và dị tật, có thể là do tập tục hôn nhân khác chủng tộc. Về mặt văn hóa, người Ai Cập cổ đại đã nhận thức được khái niệm di truyền, điều này thể hiện rõ qua sự nhấn mạnh của họ vào dòng dõi và huyết thống.

Tuy nhiên, hiểu biết của họ về di truyền và các bệnh di truyền vẫn chưa tiến bộ như kiến ​​thức ngày nay. Có khả năng là các pharaoh được thúc đẩy bởi niềm tin tôn giáo và chính trị, đã không hiểu hết được những tác động tiềm ẩn về sức khỏe của cuộc hôn nhân giữa anh chị em ruột.

Thậm chí nếu họ nhận ra một số vấn đề sức khỏe nhất định trong dòng dõi của mình, thì các mệnh lệnh tôn giáo và chính trị có thể đã lấn át những mối quan tâm này.

Nữ hoàng Nefertiti quyền năng của Ai Cập cổ đại, người đẹp nhất lịch sử và sự biến mất bí ẩn Hoàng Anh13:48:42 20/06/2022Nói về lịch sử, Ai Cập là một trong những quốc gia có nền văn minh lâu đời nhất trên thế giới. Trong đó, những vị nữ hoàng xinh đẹp và quyền lực là những người đóng góp vô cùng lớn cho vòng quay lịch sử thế giới. Nổi bật nhất có lẽ...