"Điệp viên" trong lịch sử Việt Nam được các vị vua coi trọng như thế nào?

Phi Đức22:26 10/01/2024

 2  |  1 Thảo luận  |  Báo cáo

Theo dõi trên

Ngày nay, giới trẻ Việt khi tìm hiểu lịch sử nước nhà, vô cùng ngưỡng mộ những vị anh hùng từng đảm nhiệm vai trò "điệp viên" trong các cuộc chiến. Vậy "điệp viên" trong lịch sử Việt Nam có từ khi nào?

Lịch sử nước ta ghi nhận việc sử dụng gián điệp từ hàng nghìn năm trước. Tiêu biểu như việc vua Nam Việt sai con trai là Triệu Đà sang làm rể của vua Thục An Dương Vương, nhằm mục đích chính là tìm hiểu tình hình nước ta rồi sau đó thôn tính.

Các triều vua ta cũng chú trọng việc do thám tình hình phương Bắc. Như thời Vua Lê Đại Hành, năm 1000, "Đại Việt sử ký toàn thư" chép: "Vua sai Ngô Tứ An đi tuần miền Bắc để xem tình hình biên giới".

Điệp viên trong lịch sử Việt Nam được các vị vua coi trọng như thế nào? - Hình 1

Lịch sử thời Trần có ghi chép lại một nữ nhân có đóng góp to lớn cho đất nước đó là công chúa Ngoạn Thiềm, nữ điệp viên xinh đẹp dưới trướng Trần Thủ Độ.

Nguyễn Nộn là một sứ quân nổi dậy chống lại triều đình vào cuối thời Nhà Lý, đầu thời Nhà Trần trong lịch sử Việt Nam. Tuy Nguyễn Nộn là kẻ chơi bời, chè chén bừa bãi nhưng vẫn rất tỉnh táo và hết sức cảnh giác đối với Ngoạn Thiềm. Nguyễn Nộn xây nơi ở riêng cho Ngoạn Thiềm và canh phòng rất cẩn mật, khiến Ngoạn Thiềm không sao thu thập được tin tức gì. Nhưng bằng nhan sắc và tài năng của mình, công chúa Ngoạn Thiềm đã nhanh chóng chiếm được lòng tin của Nguyễn Nộn và khiến hắn mê mệt trong nhục dục. Chỉ 3 tháng sau vào năm 1229, Nguyễn Nộn bị bạo bệnh mà mất. Tuy nhiên, kể từ sau khi kẻ thù bỏ mạng, mọi thông tin về công chúa Ngoạn Thiềm cũng bỗng dưng mất vết.

Điệp viên trong lịch sử Việt Nam được các vị vua coi trọng như thế nào? - Hình 2

Trong các cuộc chiến thời kỳ nhà Lê và nhà Mạc phân tranh hay giữa hai họ Trịnh - Nguyễn, hai bên đều ra sức sử dụng thám tử để dò la tin tức của nhau. Năm 1660, chính sử ghi lại sự kiện thám tử của chúa Nguyễn ra Bắc dụ dỗ trấn thủ các trấn Sơn Tây, Hải Dương làm phản chúa Trịnh, đồng thời các thám tử còn lên miền núi phía Bắc dụ dỗ họ Vũ ở Tuyên Quang và họ Mạc ở Cao Bằng cùng nổi dậy chống triều đình Lê - Trịnh, nhưng không thành. Còn một trận đánh quan trọng trong cuộc chiến Trịnh - Nguyễn vào mùa thu năm 1657 cũng ghi rõ dấu vết của thám tử. Đó là khi quân Trịnh do chúa Trịnh Căn thống lĩnh vào chiến trường Nghệ An đánh quân Nguyễn. Trịnh Căn cho tướng Thắng Nham đóng ở lũy Đồng Hôn (xã Mỹ Dụ, huyện Hưng Nguyên thời đó). Chỗ ấy đất ẩm thấp, mùa thu lụt, sợ bị quân Nguyễn đánh úp, bàn đem đồn dời đóng ở dưới núi đất.

Điệp viên trong lịch sử Việt Nam được các vị vua coi trọng như thế nào? - Hình 3

Theo bộ sử "Đại Nam thực lục" chép: "Thám tử đem tin báo với Nguyễn Hữu Dật. Hữu Dật bảo Nguyễn Hữu Tiến rằng: "Tôi đã suy tính rồi, đến ngày 25, tất có nước lụt, có thể nhân dịp ấy đánh úp đồn của Thắng Nham, tất là phá được". Đến ngày ấy, quả nhiên mưa to gió lớn, nước sông đầy tràn. Hữu Dật dẫn quân đánh thẳng vào lũy Đồng Hôn, nhân nước lụt, đánh phá được. Thắng Nham lên núi đất chạy trốn. Quân Nguyễn thu được khí giới rất nhiều.

Sử triều Nguyễn cũng cho biết, vào tháng 4/1682, cũng có bọn thám tử từ Đông Đô về nói rằng ngoài Bắc Hà, ở Cao Bằng và Hải Dương có biến động, chúa Trịnh Tạc phải chia quân đi chống cự, Đông Đô bấy giờ bỏ không. Chúa Nguyễn Phúc Tần lúc đó cũng muốn đánh Bắc Hà, nhưng rồi vì quân lương chưa đủ bèn thôi.

Điệp viên trong lịch sử Việt Nam được các vị vua coi trọng như thế nào? - Hình 4

Sách "Lịch triều tạp kỷ" của Ngô Cao Lãng đã chép khá cụ thể về hành trạng của hai thám tử của chúa Nguyễn. Vào thời Vua Lê Dụ Tông, năm Vĩnh Thịnh thứ 10 (1714). Sách viết: "Tộ quốc công (tức chúa Nguyễn Phúc Chu) bấy giờ đương tuổi cường tráng, tự cậy xứ mình giàu có, có ý dòm ngó triều đình Bắc Hà (nguyên văn viết là "trung triều"). Khi đó, chúa Trịnh Cương giao cho Trung quận công Lê Thì Liêu lấy tư cách là lão tướng trấn giữ Nghệ An, phòng thủ một cách cẩn mật, cho nên tình hình của triều đình Bắc Hà thế nào, phía Nam Hà không thể do thám được. Tộ quốc công bèn bí mật sai bọn khách buôn Phúc Kiến là tên Bình và Quý, theo đường Lưỡng Quảng mà sang Nam Quan, Lạng Sơn, rồi lén vào kinh thành Thăng Long và các trấn để dò la việc nước và tình hình quân sự".

Điệp viên trong lịch sử Việt Nam được các vị vua coi trọng như thế nào? - Hình 5

Các thông tin về tình hình quân sự ở Đàng Ngoài cũng được thông báo rất cụ thể cho chúa Nguyễn như được chép trong sách: Ở kinh đô, dưới quyền đề đốc và thị vệ có nhiều quân quan và voi ngựa. Bốn trấn lớn (Sơn Tây, Kinh Bắc, Hải Dương, Sơn Nam) và Thanh Hóa đều có kho quân nhu. Đồn và doanh trại ở Nghệ An quân lính dưới quyền 18 quận công và các đề đốc có độ 7, 8 nghìn người. Ba đại doanh ở Bố Chính có chừng 3.000 quân. Mọi việc trên đây cho đến số mục chiến thuyền và binh lương đều nhất nhất trình bày sơ qua cả. Tổ quốc công nhân đó mới biết là triều đình Đàng ngoài đang cường thịnh, nên mới chịu thôi âm mưu dòm ngó ra Bắc.

Trong chiến tranh giữa chúa Nguyễn Ánh và quân Tây Sơn, năm 1795, khi tướng Võ Tánh bị quân Tây Sơn vây ở thành Diên Khánh, đã sai thám tử vượt vòng vây đến hành của chúa Nguyễn Ánh, báo tin rằng Võ Tánh bị ốm nhẹ, tướng sĩ cũng nhiều người ốm.

Điệp viên trong lịch sử Việt Nam được các vị vua coi trọng như thế nào? - Hình 6

Chúa Nguyễn Ánh rất coi trọng vai trò của thám tử. Trong lời dụ Khâm sai cai cơ chi Dũng nghĩa thượng đạo Phú Yên là Nguyễn Văn Nguyện năm 1798, đã dặn ông này rằng: "Gần nước biết cá, gần núi biết chim, nay nên kén người tâm phúc làm thám tử để đi dò xét tình hình giặc ở Phú Yên, Quy Nhơn và chiêu dụ những sách Man ở các đầu nguồn khiến họ quy thuận".

Năm 1799, chúa Nguyễn Ánh cho ban hành 32 điều quân chính, trong đó điều số 11 riêng về công tác thám tử. quy định rằng: "Thám tử ở đất địch về, tướng hiệu không được đón đường hỏi chuyện, thám tử cũng không được tiết lộ công việc. Làm trái đều chém. Như việc có quan hệ cơ mật mà người ngoài biết được thì bắt tội thám tử".

Từ khi còn chưa lên ngôi vua, các thám tử của chúa Nguyễn Ánh đã mở rộng địa bàn hoạt động sang các nước lân cận như Chân Lạp, Xiêm La.

Thời vua Minh Mạng, triều Nguyễn cũng khống chế quyền lợi với các bộ tộc Lào giáp biên giới Nghệ An, Quảng Trị, đặt là 3 động Lạc Hoàn cạnh phủ Trấn Biên phụ thuộc nước ta, trong khi nước Xiêm La ngay sát Lạc Hoàn cũng nhiều lần đưa quân tiến đánh để gây ảnh hưởng. Năm Minh Mạng thứ 8 (1827), có thám tử về nói rằng quân Xiêm đã qua sông Khung Giang sang đóng quân ở Lạc Hoàn, lùa dân về Mục Đa Hán. Các tướng như Phan Văn Thúy, Trần Lợi Trinh, Nguyễn Công Tiệp bèn dẫn binh tiến đánh và đem việc tâu về triều.

Điệp viên trong lịch sử Việt Nam được các vị vua coi trọng như thế nào? - Hình 7

Bạn có THÍCH bài viết này chứ?
Không

Chủ đề liên quan

Hoàng hậu Ngọc Hân tình ngắn với Nguyễn Huệ là ai?

Hoàng hậu Ngọc Hân tình ngắn với Nguyễn Huệ là ai?
Đình Như23:47:04 15/08/2024
Theo sách Đại Nam chính biên liệt truyện , sau ngày đại thắng quân Thanh xâm lược, vua Quang Trung trở về Phú Xuân và đã tiến phong công chúa Ngọc Hân làm Bắc Cung Hoàng hậu.

 1  |  1 Thảo luận  |  

Võ Tắc Thiên chọn nam sủng theo chiếc mũi, rất ít đàn ông đáp ứng điều này?

Võ Tắc Thiên chọn nam sủng theo chiếc mũi, rất ít đàn ông đáp ứng điều này?
Bảo Nam17:31:50 13/08/2024
Trong suốt các triều đại phong kiến trong lịch sử, địa vị của người phụ nữ không cao lắm. Trong hình ảnh của mọi người, phụ nữ hầu hết được thể hiện là những quý cô hoặc thiếu nữ xuất thân từ những gia đình nhỏ.

 3  |  1 Thảo luận  |  

Từ Hi Thái Hậu và thú vui xa xỉ, độc dị khiến thần dân phẫn uất, kẻ hầu khiếp sợ

Từ Hi Thái Hậu và thú vui xa xỉ, độc dị khiến thần dân phẫn uất, kẻ hầu khiếp sợ
Uyển Đình17:08:41 19/07/2024
Nhắc đến Từ Hi Thái hậu,không thể không nhắc đến thói ăn chơi xa xỉ, khác người của bà. Suốt quãng thời gian trị vì, Từ Hi Thái hậu không ít lần khiến người ta sốc với những thú vui chơi chỉ bà mới dám làm.

 20  |  1 Thảo luận  |  

Dấu ấn lịch sử 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, vang bóng "chấn động địa cầu"

Dấu ấn lịch sử 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, vang bóng "chấn động địa cầu"
Trí Nhi10:09:14 07/05/2024
Cả nước Việt Nam đang đồng lòng hướng về tự hào ngày kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, dấu ấn lịch sử khiến cả thế giới đều đồng loạt ngả mũ thán phục, lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu .

 1  |  1 Thảo luận  |  

Bí ẩn về vị Vua Hùng thứ 19 của Việt Nam, là ai mà chưa từng được nhắc đến?

Bí ẩn về vị Vua Hùng thứ 19 của Việt Nam, là ai mà chưa từng được nhắc đến?
Kim Lâm11:39:45 30/04/2024
Từ trước đến nay, nhiều người dân Việt Nam thường nghe tên 18 vị Vua Hùng. Thế nhưng, nhiều người không biết đến sự tồn tại của Vua Hùng thứ 19. Vậy người thứ 19 là ai mà ít khi được nghe nhắc đến.

 3  |  1 Thảo luận  |  

Khối tài sản của Hòa Thân biến mất chỉ qua 2 từ, Gia Khánh đã nói gì?

Khối tài sản của Hòa Thân biến mất chỉ qua 2 từ, Gia Khánh đã nói gì?
Phúc Sen15:52:54 18/03/2024
Trong lịch sử xã hội phong kiến Trung Quốc, nhắc tới các tham quan, không thể bỏ qua cái tên Hòa Thân. Khối tài sản mà Hòa Thân tham ô lớn tới mức ông ta được mệnh danh là đệ nhất đại tham quan của triều đại nhà Thanh.

 4  |  1 Thảo luận  |  

Vua triều Nguyễn chỉ ăn cơm bằng đũa cây Kim Giao, lý do gây bất ngờ!

Vua triều Nguyễn chỉ ăn cơm bằng đũa cây Kim Giao, lý do gây bất ngờ!
Thảo Mai17:02:27 17/01/2024
Từ xa xưa, vua chúa đã có quy trình chặt chẽ nhằm đảm bảo an toàn khi ăn uống các món sơn hào hải vị. Đặc biệt, để đề phòng bị hạ độc, các vua triều Nguyễn đã dùng đũa Kim Giao để ăn.

 2  |  1 Thảo luận  |  

Lã Hậu dã tâm cao, vì sao Lưu Bang vẫn để yên, lịch sử nêu rõ ra sao?

Lã Hậu dã tâm cao, vì sao Lưu Bang vẫn để yên, lịch sử nêu rõ ra sao?
Pinky16:49:50 08/01/2024
Nhân vật Lưu Bang và Lã Hậu trong lịch sử Trung Hoa đã ghi dấu sâu sắc. Tuy có dã tâm cao, nhưng Lã Hầu vẫn ngang nhiên không bị Lưu Bang xử lý, lí do vì sao được nêu rõ.

 3  |  1 Thảo luận  |  

Nhà Thanh bị chèn ép, lạc hậu, mất chức bá chủ châu Á do đâu?

Nhà Thanh bị chèn ép, lạc hậu, mất chức bá chủ châu Á do đâu?
Keng18:11:07 06/01/2024
Trước thế kỷ 19, Đế chế Trung Quốc của nhà Thanh là cường quốc bá chủ châu Á. Tuy nhiên, sang thế kỷ 19, nhà Thanh suy yếu đi và sự thịnh vượng cũng sút giảm. Nó đến từ nhiều nguyên nhân...

 3  |  1 Thảo luận  |  

Hé lộ vị võ tướng nước Việt biến vùng nông thôn hẻo lành thanh thương cảng tấp nập

Hé lộ vị võ tướng nước Việt biến vùng nông thôn hẻo lành thanh thương cảng tấp nập
Pinky16:59:47 25/12/2023
Trong lịch sử nước ta, có ghi chép lại câu chuyện của vị võ tướng, có công khai hoang vùng nông thôn hẻo lánh, biến thành một thương cảng tấp nập, sầm uất kẻ mua người bán, có tiếng trong thế kỷ XVIII.

 4  |  1 Thảo luận  |  

Tôn Sách và cuộc sống ngày cuối đời gây chấn động lịch sử

Tôn Sách và cuộc sống ngày cuối đời gây chấn động lịch sử
T.P15:08:22 23/12/2023
Người Việt Nam hầu như ai cũng biết nàng Thúy Kiều, nhân vật trong Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du. Còn người Trung Quốc cũng có 2 nàng Kiều. Đó là hai người con gái đẹp nổi tiếng thời Tam quốc được La Quán Trung và nhiều sách sử nhắc đến.

 4  |  1 Thảo luận  |  

Chu Nguyên Chương có hành động ghi dấu lịch sử, gây cảm động dù lòng dạ có tiếng không rộng lượng

Chu Nguyên Chương có hành động ghi dấu lịch sử, gây cảm động dù lòng dạ có tiếng không rộng lượng
T.P16:33:48 16/12/2023
Bị một bà lão có những lời nói không hay trên đường, ông vua nông dân Chu Nguyên Chương có lối hành xử khiến ai cũng nghẹn ngào xúc động, ghi dấu lịch sử Trung Quốc, dù trước đó ông nổi tiếng là người không mấy rộng lượng.

 2  |  1 Thảo luận  |  

hằng du mụcnegavevan mockjackkhánh vânchế linhhồng loanvũ linhtrấn thànhroséhương lanbruno marsquang hảiquang linh -thủy tiên