Cung điện La Mã cổ đại được "hồi sinh" sau 50 năm quên lãng

Cung điện Domus Tiberiana - được xây dựng vào thế kỷ thứ nhất sau Công Nguyên - một lần nữa mở cửa trở lại sau thời gian hồi phục với hy vọng sẽ là một trong những điểm thu hút khách du lịch hàng đầu của thành phố.

Domus Tiberiana gần 2.000 năm t.uổi là nơi ở của những người cai trị trong thời kỳ Đế quốc của thành phố cổ. Cung điện rộng lớn cho phép tầm nhìn bao quát Diễn đàn La Mã bên dưới. Cung điện cổ nằm trên Đồi Palatine - từng là nơi các triều đại đế quốc cai trị trong nhiều thế kỷ. Tuy nhiên, qua nhiều năm, địa điểm này rơi vào tình trạng hư hỏng. Vào những năm 1970, do cấu trúc không ổn định của một số tàn tích mà cung điện Domus Tiberiana đã phải đóng cửa.

Sau 6 năm cải tạo, tính cả khoảng thời gian được thực hiện trong thời kỳ đại dịch coronavirus khi du lịch ở mức tối thiểu trong nhiều tháng, cung điện đã chính mở cửa đón khách du lịch trở lại. Những bức bích họa rải rác khắp địa điểm, mang đến cho du khách cái nhìn sâu sắc về vẻ hùng vĩ cổ xưa của cung điện.

Domus Tiberiana là cung điện hoàng gia đầu tiên của Rome, được xây dựng và đặt theo tên của Tiberius, người cai trị đế chế sau cái c.hết của Augustus, nhưng các nghiên cứu khảo cổ học chỉ ra rằng nền móng của cung điện có từ thời Nero, ngay sau trận hỏa hoạn năm 64 sau Công nguyên đã tàn phá phần lớn thành phố. Chiếm hơn 4 ha, cung điện có các khu nhà ở dọc theo khu vườn rộng lớn, nơi thờ cúng và các phòng dành cho cận vệ Pháp quan của hoàng đế.

Cung điện Domus Tiberiana giữ vị trí đắc địa, phía trên Quảng trường Palatine và Diễn đàn La Mã bởi lẽ đây là trung tâm quyền lực và chính trị của Rome. Theo thời gian, Domus có nhiều sự thay đổi khi được các hoàng đế khác tôn tạo và mở rộng, bao gồm cả hoàng đế Nero, người đăng quang khi mới 16 t.uổi vào năm 54 sau Công Nguyên.

Sau sự sụp đổ của Đế chế La Mã, nơi cư trú đã bị bỏ hoang trong nhiều thế kỷ, cho đến khi, vào những năm 1500, gia đình quý tộc Farnese đã phát triển một khu vườn rộng lớn xung quanh tàn tích.

Ông Alfonsina Russo - Giám đốc Công viên Khảo cổ Đấu trường La Mã, đồng thời là nhà khảo cổ học chính trong việc cải tạo đã cho rằng nhiều cổ vật được bảo quản đặc biệt tốt, đã được khai quật trong dự án.

Ông Russo còn nói thêm các hiện vật - những bức bích họa sáng màu, những chiếc vò hai quai, đồ gốm, khung cửi, đất nung và những bức tượng thần thánh liên quan đến các giáo hội của Isis, Dionysius và Mithras. Những thứ này sẽ mang đến cho du khách cảm giác đang trải nghiệm chuyến du hành xuyên thời gian.

Cũng chính nhờ vào những điều đó đã khiến cho cung điện này, từ nơi sinh sống của các gia đình quý tộc, đến nơi ở của các hoàng đế La Mã dần trở nên sống động trở lại. Có 7 phòng triển lãm với những phát hiện đặc biệt, bắt đầu từ những phòng có từ quá trình xây dựng cung điện ban đầu khi các quý tộc sống trong các biệt thự trước khi hoàng đế Tiberius đưa vào cung điện Domus.

Thuở ấy, quả chanh được xem là một loại trái cây kỳ lạ ở La Mã cổ đại, vì chúng được ca ngợi từ Viễn Đông. Quả chanh xuất hiện trong một vài bức bích họa được trưng bày trong cung điện. Bên cạnh đó là một số bức ảnh mô tả đấu sĩ, chứng tỏ rằng các trò chơi đấu sĩ của thời đại này được giới giàu có đ.ánh giá cao, Russo giải thích.

Cung điện hoàng gia vẫn được sử dụng cho đến thế kỷ thứ 7, là nơi ở của giáo hoàng John VII. Vào giữa thế kỷ 16, gia đình quý tộc Farnese - những chủ đất quyền lực ở địa phương - đã xây dựng khu vườn Orti Farnesiani xa hoa trên khu đất này, trang trí khu vườn bằng những đồ trang trí và tác phẩm điêu khắc về các nữ thần, thần rừng và thần nông.

Ông Russo nói thêm: "Cung điện gợi nhớ đến lịch sử. Chúng tôi đã khôi phục cung điện Domus Tiberiana trở lại vẻ huy hoàng trong quá khứ, nhưng còn nhiều việc phải làm ở phía trước".

Thật vậy, những nỗ lực không ngừng đã được thực hiện để kết hợp giữa cái cũ và cái mới. Một loạt mái vòm hình vòm màu nâu đỏ hùng vĩ chào đón du khách đã được xây dựng lại cẩn thận bằng vật liệu giống như người La Mã cổ đại đã sử dụng trong quá khứ.

Ông Russo nói rằng cung điện Domus được tân trang trở nên độc đáo hơn là nhờ vào phong cách kiến trúc. Những người góp phần tạo nên sự đổi mới này đã cố gắng sử dụng các vật liệu nguyên bản để gia cố, cụ thể là gia cố thủ công mái vòm phía trước cao 15m chạy dọc theo nền lát đá cổ xưa của cung điện.

Điều này chắc chắn đã thu hút sự chú ý của công chúng. Theo ông Russo, kể từ khi mở cửa trở lại vào cuối tháng 9, cung điện Domus Tiberiana đã thu hút khoảng 400.000 du khách, một "thành công lớn", đồng thời nói thêm rằng việc mở lại Domus Tiberiana sẽ mang đến cho du khách một chuyến thăm "gợi cảm" nhất trong nhiều thế hệ.

Nhà khảo cổ học và học giả về La Mã cổ đại Giorgio Franchetti nhận định khi mở cửa trở lại cung điện Domus Tiberiana, Rome đã "tìm lại được một viên ngọc quý bị quên lãng".

"Đồi Palatine luôn là sân khấu của nền chính trị quyền lực ở Rome. Hoàng đế Tiberius đã chọn điểm đến này để xây dựng cung điện vì đây là nơi ở của gia đình ông. Không có nhiều điểm đến giống như cung điện Domus Tiberiana vì ở đây, bạn có thể tìm thấy hơi thở lịch sử trong quá khứ", ông Giorgio Franchetti nói trong một cuộc phỏng vấn.

Người La Mã cổ đại đã đến Việt Nam? Tin tài trợĐương thời, Ptolemy là học giả được kính trọng nhất và tác phẩm Địa lý của ông liệt kê, miêu tả hơn 3 nghìn địa danh.