'Biển sữa' bí ẩn 400 năm, ánh sáng kỳ lạ nuốt chửng đại dương, rào cản khoa học

Hiện tượng "biển sữa" kéo dài suốt 4 thế kỷ qua vẫn là một bí ẩn với giới khoa học . Ánh sáng trắng xóa bao phủ đại dương, không tuân theo bất kỳ quy luật nào, khiến giới nghiên cứu trên thế giới bối rối và thôi thúc họ tìm ra lời giải đáp cuối cùng.

Từ thế kỷ 17 đến nay, nhiều thủy thủ từng ghi nhận hiện tượng kỳ lạ mang tên "biển sữa" - khi mặt biển phát sáng đồng đều, trải rộng từ chân trời này đến chân trời khác, với ánh sáng xanh lục nhạt như phát quang trong bóng tối.

Một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Earth and Space Science mới đây đã lần đầu tiên tổng hợp hơn 400 báo cáo về hiện tượng này nhằm xây dựng cơ sở dữ liệu phục vụ dự báo và nghiên cứu trong tương lai. Tác giả chính của nghiên cứu, Justin Hudson - nghiên cứu sinh tại Đại học bang Colorado (Mỹ), kỳ vọng cơ sở dữ liệu này sẽ giúp các nhà khoa học lần đầu tiếp cận hiện trường thực tế để khảo sát trực tiếp.

"Chúng tôi vẫn chưa biết chính xác tại sao hiện tượng này xảy ra, nhưng giả thuyết hàng đầu hiện nay là do sự xuất hiện dày đặc của vi khuẩn phát quang có tên Vibrio harveyi", đồng tác giả Steven Miller - giáo sư khí quyển học tại Đại học bang Colorado cho biết. Những vi khuẩn này có thể phát sáng ổn định trong nhiều giờ, thậm chí kéo dài hàng tháng, với diện tích có thể lên tới 100.000km² - đủ lớn để quan sát từ vệ tinh.

Không giống với hiện tượng phát quang thông thường do tảo biển phát sáng khi bị kích thích bởi sóng hay chuyển động, "biển sữa" có ánh sáng đều và liên tục, tạo nên một bức màn phát quang khổng lồ bao phủ mặt nước. Một số giả thuyết cho rằng vi khuẩn phát sáng nhằm thu hút cá - vật chủ tiềm năng - để sinh sống trong đường ruột của chúng.

Hiện tượng này chủ yếu xuất hiện tại biển Ả Rập và vùng biển Đông Nam Á - những nơi thường có hiện tượng nước sâu giàu dinh dưỡng trồi lên bề mặt. Nghiên cứu cũng cho thấy khả năng "biển sữa" bị ảnh hưởng bởi các sự kiện khí hậu quy mô lớn như El Niño hay dao động Ấn Độ Dương.

Tuy nhiên, câu hỏi lớn nhất hiện vẫn chưa có lời giải: Liệu hiện tượng này là dấu hiệu của một hệ sinh thái lành mạnh hay là biểu hiện của mất cân bằng sinh học?. Các nhà khoa học lo ngại biến đổi khí hậu có thể làm thay đổi tần suất hoặc quy mô các đợt phát sáng này, ảnh hưởng đến chuỗi thức ăn đại dương.

Tiến sĩ Edith Widder - chuyên gia hải dương học kỳ cựu cho rằng nghiên cứu mới là bước tiến quan trọng giúp nhân loại tiến gần hơn tới việc lý giải một trong những bí ẩn lâu đời nhất của biển cả.

Hiện tượng "biển sữa" bí ẩn lần đầu tiên được ghi hình cận cảnh bởi thủ thủy đoàn trên du thuyền ở biển Đông Ấn Độ Dương. Khi các thủy thủ trên du thuyền Ganesha đang đi vòng quanh Trái Đất vào năm 2019, họ nhận thấy nước biển xung quanh tàu chuyển sang màu trắng và giống như thể chiếc thuyền đang ở trên mặt tuyết. Bức ảnh được công bố trên tạp chí PNAS (Proceedings of the National Academy of Sciences) vào đầu tháng 7/ 2021.

Thủy thủ đoàn chụp lại hiện tượng bằng camera GoPro và Samsung Galaxy S9 . Máy ảnh GoPro ghi lại một hình ảnh cực kỳ nhiễu, nhưng cho thấy cảnh tượng như một cánh đồng tuyết dẫn đến đường chân trời. Galaxy S9 mang lại kết quả tốt hơn, với chất phát quang dịu nhẹ khác biệt phát ra từ nước. Đáng tiếc là một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp không có mặt trên tàu.

Thủy thủ đoàn mô tả màu sắc của biển giống như "ánh sao dạ quang dán tường, một ánh sáng rất dịu nhẹ cho đôi mắt", PNAS đưa tin.

Bên cạnh hai hình ảnh không chỉnh sửa từ camera, một ảnh được chỉnh sửa để mô tả hiện tượng theo cách giống với mắt người nhìn thấy nhất cũng đã được tung ra. Thuyền trưởng Lemmens cho rằng ánh sáng bắt nguồn từ độ sâu -10 mét dưới bề mặt nước biển.

Một nhóm nghiên cứu tại Đại học Bang Colorado do giáo sư Stephen Miller dẫn đầu đã tung ra ảnh vệ tinh của hiện tượng biển sữa vào thời điểm tàu Ganesha đi qua. Biển sữa chỉ xuất hiện hai lần một năm, và đôi khi hoàn toàn không xuất hiện. Cho đến nay, sự kiện hy hữu chỉ được mô tả bằng lời truyền miệng của những người đi biển, theo Miller.

Theo dữ liệu vệ tinh, du thuyền Ganesha đang đi gần Indonesia vào thời điểm đó, được cho là đã đi qua một vùng biển sữa trải dài hơn 100.000 km vuông.

Hé lộ hình ảnh đầu tiên về hố đen vũ trụ nuốt chửng vạn vật Member-13:14:11 11/04/2019Mạng lưới kính viễn vọng vô tuyến đã lần đầu tiên ghi lại hình ảnh của hố đen ở trung tâm thiên hà Messier 87, cách Trái đất 55 triệu năm ánh sáng.