Ba Thiệu "Cô Ba Sài Gòn" - Kiếp hồng nhan bạc mệnh của "Miss Sài Gòn" đầu tiên

Cũng tên là cô Ba nhưng người đẹp mang danh cô Ba Thiệu (hay cô Ba "xà bông") lại có cuộc đời và số phận dường như trái ngược hoàn toàn với cô Ba Trà.

Từ lâu, đã có nhiều tài liệu ghi chép về danh tiếng lẫy lừng của người phụ nữ được mệnh danh là "Cô Ba Sài Gòn", với nhan sắc được ví như "liều độc dược ái tình" làm si mê trái tim của mọi đàn ông. Hàng nghìn giai thoại thêu dệt xoay quanh cuộc đời đầy sóng gió của bóng hồng khiến thân thế cô Ba vẫn còn là ẩn số, và thế hệ ngày nay chỉ được nghe kể qua những câu chuyện mang màu sắc kì ảo thiếu tính xác thực.

Theo những tư liệu lịch sử, có đến hai người phụ nữ nổi tiếng xinh đẹp giai đoạn cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX cùng mang cái tên gần giống nhau là Ba Thiệu và Ba Trà. Cả hai người này đều được gọi chung là "Cô Ba Sài Gòn". Hai người phụ nữ, hai nhan sắc khác nhau, cuộc đời cũng khác nhau.

Cũng tên là cô Ba nhưng người đẹp mang danh cô Ba Thiệu (hay cô Ba "xà bông") lại có cuộc đời và số phận dường như trái ngược hoàn toàn với cô Ba Trà.

Cô Ba "xà bông" - "miss Sài Gòn" đầu tiên

Hoa hậu là một trong những cuộc thi về sắc đẹp của nước ta. Năm 1988, báo Tiền Phong tổ chức cuộc thi Hoa hậu lần đầu tiên nên nhiều người nhầm tưởng cuộc thi hoa hậu đầu tiên của Việt Nam được khởi sinh từ đó. Nhưng thực tế, cuộc thi nhan sắc đầu tiên của nước ta lại được tổ chức cách đó hơn trăm năm khi đất nước vẫn đang bị Pháp đô hộ.

Năm 1865, Cuộc thi hoa hậu đầu tiên ở Sài Gòn ra đời có tên gọi là Miss Sài Gòn. Đây là cuộc thi có format không giới hạn trong phạm vi "Hòn ngọc Viễn Đông", thậm chí còn cho phép những mỹ nhân từ các vùng phụ cận tham dự. Sau nhiều ngày tranh tài, vượt qua gần 100 cô gái. Chiếc vương miện Hoa hậu đã thuộc về cô Ba Thiệu, còn được biết với tên "cô Ba xà bông", là ái nữ của thầy Thông Chánh, quê gốc Trà Vinh.

Khi còn nhỏ, cô Ba Thiệu đã nổi tiếng là một tuyệt sắc giai nhân, đoan trang thùy mị. Không chỉ xinh đẹp, cô còn thông minh, tài trí học hành quy củ, khác hẳn với những mỹ nhân cùng thời như Ba Trà, Tư Nhị, Sáu Hương. Do đó sau khi đăng quang ngôi hậu, tiếng tăm cô nổi như cồn trong nước, sự nghiệp cũng như diều gặp gió. Thời đó, nhiều quan tây, học giả, văn nhân trên khắp lục tỉnh đều khao khát được cưới cô Ba Thiệu làm vợ.

Trước vẻ mỹ miều của cô Ba, nhiều người Pháp đã đề nghị cô chụp ảnh để đăng báo ở chính quốc. Họ rất muốn chụp cô trong trang phục áo tắm nhưng cô không đồng ý. Chân dung cô sau đó được vẽ rồi in thành tem với số lượng phát hành lớn chưa từng có ở Đông Dương. Cô là phụ nữ đầu tiên ở Việt Nam xuất hiện trên con tem.

Trong một số ghi chép của người xưa để lại có đoạn viết: "Kể về người đẹp trong Nam, xưa hơn hết, có cô Ba, con thầy Thông Chánh" hay "Cô Ba Thiệu đẹp không ai bì; đẹp tự nhiên, không răng giả, không ngực keo su nhân tạo, tóc dài chấm gót, bới ba vòng một ngọn, mướt mượt và thơm phức dầu dừa mới thắng, đẹp không vì son phấn giả tạo, đẹp đến nỗi nhà nước in hình vào con tem Nhà thơ Dây thép (Bưu điện), và một hiệu buôn xà bông xin phép họa hình làm mẫu rao hàng: xà bông Cô Ba".

Cô Ba thành "người mẫu" đầu tiên gắn liền với một thương hiệu Việt. Loại xà bông trong nước này đã đánh bật sự độc quyền của Hãng xà bông Marseille của Pháp thời đó. Cũng có một số tài liệu khác cho rằng hình người phụ nữ trên miếng xà bông không phải là cô Ba Thiệu mà là cô Ba có tên Trà, vợ của ông Trương Văn Bền. Nhưng với nhiều người Sài Gòn xưa, nhắc đến "xà bông cô Ba" là họ nghĩ ngay đến cô Ba con thầy Thông Chánh - người phụ nữ đầu tiên của Sài Gòn đăng quang hoa hậu.

Sau Ba Thiệu, Sài Gòn cũng nổi lên nhiều mỹ nhân tiếng tăm như Ba Trà, Tư Nhị, Sáu Hương... làm si mê bao công tử, đại gia không chỉ Sài Gòn mà cả Nam Bộ xưa. Các cô này được cho là ăn chơi phóng khoáng, cặp kè hết người này đến người khác. Họ ăn mặc sang trọng, ngày rong chơi, đêm đi nhảy đầm, đánh bạc bằng tiền những người tình đại gia cung phụng. Nhiều người tán gia bại sản vì theo các cô, trong đó nổi tiếng nhất là Hắc, Bạch công tử của miền Tây.

Nhắc một chút về Cô Ba Trà với vẻ đẹp nức tiếng và khả năng "đốn ngã" hàng loạt tay chơi hào hoa. Cô là một trong những phụ nữ nổi tiếng nhất Nam Kỳ được xem là "Đệ nhất mỹ nhân Sài Gòn xưa" mà 2 thiếu gia lừng danh Lục tỉnh là Hắc công tử và Bạch công tử đã đốt tiền để thi xem ai nấu sôi nồi chè đậu xanh trước.

Được biết, cô Ba Trà có tên thật là Trần Ngọc Trà, sinh năm 1906. Cô đặt chân lên đất Sài Gòn khi chỉ mới 16 tuổi, xuất thân từ làng quê nghèo Cần Đước (Long An).

Tuổi thơ cơ cực và bị hắt hủi đã góp phần hình thành nên tính cách của người đẹp đất Nam Kỳ sau này: Coi đời lạnh như băng.

Ba Trà sớm bộc lộ dung mạo xinh đẹp khi mới chỉ 16 tuổi và nhanh chóng trở thành "ngôi sao" của đất Sài Gòn hoa lệ. Người ta thường ví Cô Ba Trà đẹp đổ quán xiêu đình nên làm mê hoặc, khuynh đảo bao nam nhân lẫy lừng cùng thời, từ những vị thiếu gia miệt tỉnh đến các quý ông học vị học hàm thành thị, văn nhân đa tình...

Được các nhà văn, nhà báo tiền bối mô tả như Ngôi sao Sài Gòn, Huê Khôi Nam Kỳ, sắc đẹp của Cô Ba Trà (Trần Ngọc Trà) đã trở thành niềm mơ ước của tất cả người Sài Gòn, Lục tỉnh.

Với nhan sắc hiếm có của mình, cô lần lượt "đốn ngã" hàng loạt những tay chơi hào hoa, giàu có bậc nhất, trong đó có cả Công tử Bạc Liêu ăn chơi khét tiếng một thời của Lục tỉnh.

Dẫu được nhiều công tử vây quanh, không tiếc tiền cung phụng cho cô Ba tiền của ăn chơi thỏa thích nhưng lòng cô vẫn "giá lạnh", không xiêu lòng thuộc về ai. Có lẽ vì được nuông chiều nên cô đã ngã vào con đường đỏ - đen lúc nào không hay.

Cũng vì trót mang phận "hồng nhan đa đoan", cuộc đời của giai nhân Sài Gòn một thuở quả là bảy nổi ba chìm, lên voi xuống vịnh. Những canh bạc dần đốt sạch gia sản của người đẹp. Cô Ba bỗng nhiên "một bước xuống đường" lâm vào cảnh nợ nần, túng bấn và phải đi làm thuê ở một cửa tiệm nhỏ.

Sau này, khi thời thanh xuân đã trôi qua, nhan sắc cô Ba Trà ngày càng phai nhạt bởi hậu quả của một thời ăn chơi trác tán ngập chìm trong thuốc phiện, và những người đàn ông si mê sắc đẹp của cô cũng dần lảng tránh.

Lúc về già cô Ba Trà phải sống khổ cực nghèo khó và qua đời trong đơn độc một mình, chấm dứt cuộc đời đầy sống gió của đóa hoa quỳnh nở vội trong đêm.

Kiếp hồng nhan bạc mệnh của cô Ba Thiệu

Thế nhưng đối với Ba Thiệu, nếp sống này không phù hợp. Do xuất thân từ một gia đình gia giáo nên cô được dạy dỗ từ tấm bé, biết giữ ý tứ, truyền thống và văn hóa bản địa.

Sau khi danh tiếng được đồn xa, đã có hàng ngàn học giả, công tử con nhà giàu xếp hàng đợi câu đồng ý từ nàng nhưng cuối cùng cô kết hôn với một người đàn ông bình thường và có một cuộc sống hạnh phúc. Tuy nhiên, mọi chuyện không hề bằng phẳng như nhiều người mong muốn. Lấy chồng không lâu, người đẹp đa đoan này lại vướng vào một chuyện tày đình, khiến ngã rẽ cuộc đời bà chuyển sang hướng khác.

Ngỡ rằng khi không màng đến ánh hào quang đô thị và chọn lối sống bình dị chốn thôn quê thì cô Ba Thiệu sẽ được hưởng niềm hạnh phúc. Nhưng số phận nghiệt ngã vùi dập đời hoa, gia đình cô bất ngờ hứng chịu bi kịch khủng khiếp, dẫn đến tính mạng cả nhà lâm nguy. Thân mẫu của cô dù lớn tuổi nhưng nhan sắc mặn mà nên bị tên biện lý người Pháp Jaboin ỷ thế làm càn, thường xuyên theo đuổi rồi đưa ra những lời tán tỉnh, trêu ghẹo. Thầy Thông Chánh, cha cô Ba, không chịu được cảnh đó, ông tức giận nên một lần đã rút súng bắn chết Jaboin.

Theo câu chuyện truyền bá rộng rãi khắp miền Tây, cha cô Ba bắn tên biện lý vào đúng ngày quốc khánh nước Pháp. Thầy Thông Chánh sau đó bị chính quyền Pháp xử tử. Cô Ba Thiệu cũng vì vậy bị liên lụy rồi bị bắt giam rồi tự tử. Nhưng cuốn Hỏi đáp về Sài Gòn - TP HCM của nhiều tác giả xuất bản năm 2006 lại cho rằng, cô Ba mới là người cầm súng bắn tên biện lý Jaboin. Cô bị Tòa đại hình Mỹ Tho kết án ngày 19/6/1893 rồi xử tử ngày 18/1/1894 tại Trà Vinh.

Từ đó đến nay, dù chưa có kết luận chính thức nhưng dù theo bất kể tài liệu nào thì người đẹp bậc nhất Sài Gòn thời ấy cũng đều có một kết cục buồn thảm. Đúng là "hồng nhan bạc phận", "chữ tài đi với chữ tai một vần".

Yum Jung Ah - Á Hậu của màn ảnh Hàn Quốc team youtuber16:15:49 05/09/2020Yum Jung Ah sinh năm 1972 tại Seoul, là một diễn viên người Hàn Quốc. Cô tốt nghiệp trường Đại học Chung Ang, một trường Đại học tư thục danh tiếng có trụ sở ở Seoul. Trước khi bước vào làng giải trí, Yum Jung Ah từng thắng giải Á hậu 1 trong...