Vương Vệ Quốc đảm nhận vai Ngọc Hoàng trong bộ phim Tây Du Ký huyền thoại từng được gọi là "thần đồng" khi sở hữu trí thông minh đáng ngưỡng mộ. Ông còn là diễn viên đầu tiên được in mặt lên tiền âm phủ.

Khi nhắc đến bộ phim kinh điển Tây Du Ký (1986), nhiều thế hệ khán giả lập tức nhớ tới hình ảnh bốn thầy trò Đường Tăng với hành trình sang Tây Trúc thỉnh kinh. Bộ phim không chỉ thành công nhờ cốt truyện hấp dẫn, kỹ xảo sáng tạo trong bối cảnh còn nhiều hạn chế, mà còn bởi dàn diễn viên tài năng, để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người xem. Thế nhưng ít ai ngờ rằng, nhân vật được mệnh danh là "ngôi sao có học vị cao nhất" của bộ phim lại không phải Đường Tăng hay Tôn Ngộ Không, mà chính là Ngọc Hoàng Đại Đế do diễn viên Vương Vệ Quốc thủ vai.

Xuất thân đặc biệt của một "Ngọc Hoàng"

Vương Vệ Quốc sinh năm 1955 tại Bắc Kinh. Thời niên thiếu, ông từng trải qua cuộc sống mưu sinh vất vả bằng nghề bán đồ ăn vặt ở khu phố Địa An Môn. Khi ấy, Vương Vệ Quốc chỉ là một tiểu thương nhỏ, không mảy may nghĩ đến việc sẽ trở thành nghệ sĩ nổi tiếng. Tuy nhiên, với dáng người cao ráo, gương mặt điển trai, phong độ và khí chất hiên ngang, ông đã lọt vào mắt xanh của một giáo viên dạy diễn xuất. Người thầy này đã khuyên nhủ, dìu dắt và giúp ông thi đỗ vào Học viện Hý kịch Trung ương – nơi khởi nguồn con đường nghệ thuật chuyên nghiệp của Vương Vệ Quốc.

Năm 1978, ông chính thức bước chân vào khoa Diễn xuất của Học viện. Sau bốn năm miệt mài học tập và rèn luyện, Vương Vệ Quốc tốt nghiệp, gia nhập Nhà hát Nghệ thuật Thanh niên Trung Quốc, rồi trở thành diễn viên của Viện Kịch nói Trung ương. Nhờ những nỗ lực không ngừng nghỉ, ông được phong tặng danh hiệu "Diễn viên hạng 1 cấp quốc gia", một trong những danh hiệu cao quý nhất dành cho nghệ sĩ biểu diễn tại Trung Quốc.

Nền tảng học vấn đáng nể

Điều khiến khán giả bất ngờ nhất ở Vương Vệ Quốc không chỉ là tài năng sân khấu mà còn là nền tảng học vấn nổi bật. Song song với sự nghiệp nghệ thuật, ông tốt nghiệp ngành Chính trị quốc tế tại Đại học Nhân dân Trung Quốc, rồi tiếp tục theo học cao học tại Viện nghiên cứu thuộc Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc. Chính điều này khiến công chúng ưu ái gọi ông bằng danh xưng đặc biệt - "Học bá của Tây Du Ký".

Trong dàn diễn viên Tây Du Ký, nhiều người xuất thân từ nghệ thuật, rèn luyện bằng kinh nghiệm thực tiễn. Nhưng Vương Vệ Quốc lại hội tụ cả hai yếu tố: chuyên môn diễn xuất và tri thức học thuật, tạo nên khí chất vừa uy nghi vừa trí tuệ, phù hợp để hóa thân thành bậc chí tôn của Thiên đình.

Dấu ấn trong Tây Du Ký và các tác phẩm kinh điển khác

Trong phiên bản Tây Du Ký 1986, ngoài vai Ngọc Hoàng Đại Đế đầy uy nghi, Vương Vệ Quốc còn đảm nhận thêm hai vai phụ: Sư Đà Lĩnh và yêu quái Bạch Tượng. Dù không phải tuyến nhân vật chính, ông vẫn để lại ấn tượng sâu sắc nhờ khả năng nhập vai linh hoạt. Đặc biệt, hình ảnh Ngọc Hoàng với phong thái điềm đạm, uy nghiêm mà vẫn gần gũi do ông thể hiện đã trở thành kinh điển trong lòng nhiều thế hệ khán giả.

Năm 2000, khi đạo diễn Dương Khiết tái khởi động dự án phim, bà tiếp tục tin tưởng mời Vương Vệ Quốc trở lại trong vai Ngọc Hoàng. Với tác phong điềm đạm, cộng thêm khí chất học giả, ông một lần nữa ghi dấu ấn mạnh mẽ, khẳng định vị trí "Ngọc Hoàng kinh điển" trên màn ảnh nhỏ Trung Quốc.

Không dừng lại ở Tây Du Ký, Vương Vệ Quốc còn xuất hiện trong nhiều bộ phim chuyển thể từ tứ đại danh tác Trung Hoa. Trong Tam Quốc Diễn Nghĩa, ông hóa thân thành danh tướng Trương Liêu của Tào Ngụy, người từng làm nên chiến thắng vang dội tại trận Hợp Phì. Ở Thủy Hử, ông vào vai Lư Tuấn Nghĩa, vị anh hùng xếp thứ hai trong 108 hảo hán Lương Sơn Bạc. Sự biến hóa đa dạng giữa các nhân vật lịch sử, thần thoại, và anh hùng dân gian cho thấy chiều sâu diễn xuất đáng nể của ông.

Ngoài ra, ông còn góp mặt trong nhiều tác phẩm nổi tiếng khác như Thư Kiếm Ân Thù Lục, Lửa thiêu cung A Phòng, Anh Hùng Xạ Điêu, Bảo Liên Đăng, Bích huyết cẩm y vệ... Khán giả từng thấy ông lúc là Càn Long, khi lại hóa thân thành Tần Thủy Hoàng, hay tiếp tục xuất hiện với hình tượng Ngọc Hoàng Đại Đế. Mỗi vai diễn đều được ông thể hiện với thần thái riêng biệt, để lại dấu ấn khó phai.

Sự cố "tiền âm phủ" và thái độ ứng xử đáng nể

Một câu chuyện từng khiến Vương Vệ Quốc dở khóc dở cười là việc gương mặt ông bất ngờ xuất hiện trên... tiền âm phủ. Do nhiều xưởng in nhỏ lẻ sử dụng hình ảnh Ngọc Hoàng của ông trong Tây Du Ký, một thời gian dài, người dân vô tình "gặp" Vương Vệ Quốc trên những tờ tiền dùng trong việc cúng bái.

Chính ông cũng từng giật mình khi về quê mua vàng mã và phát hiện ra hình ảnh của mình. Tuy nhiên, thay vì kiện cáo vì sử dụng hình ảnh trái phép, Vương Vệ Quốc chọn cách bỏ qua, coi đó là chuyện nhỏ. Sự điềm đạm, độ lượng ấy càng làm khán giả thêm kính trọng người nghệ sĩ tài năng này.

Ở tuổi 70: Kín tiếng nhưng vẫn được yêu mến

Bước sang tuổi 70, Vương Vệ Quốc không còn tham gia nhiều hoạt động nghệ thuật. Ông sống khá kín tiếng, hiếm khi xuất hiện trên truyền thông, và đặc biệt giữ kín đời tư, khiến khán giả hầu như không biết về vợ con ông. Thỉnh thoảng, người hâm mộ mới được thấy ông trong một số chương trình văn nghệ hoặc các dịp hội ngộ dàn sao Tây Du Ký.

Ở tuổi xế chiều, mái tóc đã bạc, gương mặt không còn phong độ như xưa, nhưng Vương Vệ Quốc vẫn giữ được tinh thần thoải mái, yêu đời. Ông thường tụ tập cùng bạn bè, say mê ca hát và trò chuyện. Với khán giả, ông mãi là "Ngọc Hoàng Đại Đế" kinh điển, một biểu tượng khó có thể thay thế trên màn ảnh nhỏ.

Với sự nghiệp kéo dài hàng chục năm, Vương Vệ Quốc đã để lại một gia tài phim ảnh phong phú, trải rộng từ sân khấu kịch đến truyền hình và điện ảnh. Ông không chỉ được nhớ đến với các vai diễn hoàng đế, thiên tôn, anh hùng, mà còn bởi hình ảnh một nghệ sĩ trí thức, có học vấn cao, biết dung hòa giữa nghệ thuật và học thuật.

Đối với nhiều thế hệ khán giả, đặc biệt là những người gắn bó với Tây Du Ký, Vương Vệ Quốc không đơn thuần là một diễn viên, mà còn là hiện thân của ký ức tuổi thơ, của những ngày ngồi trước màn hình nhỏ say mê theo dõi hành trình thỉnh kinh.

Cuộc đời và sự nghiệp của Vương Vệ Quốc là minh chứng cho việc nghệ thuật và học vấn hoàn toàn có thể song hành. Từ một tiểu thương bình dị, nhờ đam mê, nỗ lực và sự dẫn dắt đúng lúc, ông đã trở thành nghệ sĩ lớn, để lại dấu ấn không phai mờ trong lịch sử phim truyền hình Trung Quốc.

Dù đã bước sang tuổi 70, cái tên Vương Vệ Quốc vẫn luôn gắn liền với hình tượng Ngọc Hoàng Đại Đế uy nghiêm, trí tuệ và đầy nhân văn. Và có lẽ, trong lòng khán giả, vị "Ngọc Hoàng học bá" này sẽ mãi là một phần ký ức đẹp đẽ, không thể thay thế của Tây Du Ký.